به گزارش “دانشجو آزاد” امام خمینی (ره) در خصوص تربیت دانشجویان می فرمایند: شما دانشگاهی ها کوشش کنید که انسان درست کنید؛ اگر انسان درست کردید، مملکت خودتان را نجات می دهید.» «دانشگاه باید مرکز درست کردن انسان باشد.» «دانشگاه ها را مرکز تربیت قرار دهید؛ علاوه بر دانش، تربیت لازم است. اگر یک دانشمندی تربیت نداشته باشد، مضر است.» «دانشگاه را باید شما رو به خدا ببرید، رو به معنویت ببرید. و همه درسها هم خوانده بشود، همه درسها هم برای خدا خوانده بشود. «اگر دانشگاه واقعا دانشگاه باشد و دانشگاه اسلامی باشد، یعنی در کنار تحصیلات، تهذیب هم در آنجا متحقق باشد، تعهد هم باشد، یک کشوری را اینها می توانند به سعادت برسانند.
»امام خمینی همچنین مشارکت در عرصه های سیاسی نظیر انتخابات را بر دانشجویان واجب شمرده و پاسداری از نهضت و انقلاب اسلامی را وظیفه آنان می داند و جدانشدن از بدنه مردم و حضور در قلب نهضت را شرط این پاسداری اعلام می کند.
نکته بسیار مهمی که در بیانات حضرت امام خمینی می توان یافت و امروزه نیز اهمیت مضاعفی یافته است؛ بحث اسلامی کردن دانشگاه و تربیت نیروی مومن و متعهد به انقلاب است. از آنجا که در دیدگاه بنیانگذار انقلاب اسلامی خوبیها و بدیهایی که به یک ملت و کشور وارد می شود در نتیجه تاثیر دانشگاه و استقلال و وابستگی آن به قدرتهای غرب و شرق است، فلذا اصلاح دانشگاه برابر با اصلاح یک کشور قلمداد می شود و مهم ترین وظیفه ای که در جهت اصلاح و اسلامی کردن دانشگاه متوجه اساتید و دانشجویان است برداشتن موانع از سر راه و خارج شدن از بند وابستگی غرب و شرق است.
اسلامی کردن دانشگاه از دید امام خمینی نه به معنای تدریس صرف علوم اسلامی در دانشگاه است بلکه به معنای رهایی از قید و بندهای استعماری و به خودکفایی رسیدن در عرصه های علمی است. ایشان می فرمایند:
«معنی اسلامی شدن دانشگاه این است که استقلال پیدا کند، و خودش را از غرب جدا کند و خودش را از وابستگی به شرق جدا کند. و یک مملکت مستقل، یک دانشگاه مستقل، یک فرهنگ مستقل داشته باشیم.» امام خمینی تنها مانع اسلامی کردن دانشگاه را وجود عناصری خودفروخته در آن می دانند و می فرمایند:
«اکثر ضربات مهلکی که به این اجتماع خورده است، از دست همین روشنفکران دانشگاه رفته ای [است] که همیشه خود را بزرگ می دیدند و می بینند.» امام راحل راهکار برداشتن این مانع را در ممانعت ملت از نفوذ این گونه عناصر درون دانشگاه ها می دانند و می فرمایند:
«و بر ملت و دولت جمهوری اسلامی است در همه اعصار که نگذارند عناصر فاسد دارای مکتبهای انحرافی یا گرایش به غرب و شرق در دانشسراها و دانشگاه ها و سایر مراکز تعلیم و تربیت نفوذ کنند و از قدم اول جلوگیری نمایند تا مشکلی پیش نیاید واختیار از دست نرود.»
در این میان اساتید دانشگاه نقش بسزایی در تربیت دانشجویان چه از لحاظ علمی و چه از لحاظ اخلاقی دارند و می بایست علم جهت دار همراه با تقوا به دانشجویان تعلیم دهند.
«باید به دانشگاه جهت داد مطلق تحصیل، ملاک نیست. اگر علم با جهت باشد امکان ندارد خلاف جهت ملت تجهیز شود.علم منهای تقوا ولو علم توحید بی فایده است.»
امام خمینی همچنین سرلوحه قراردادن اسلام و احکام نجات بخش آن، تداوم راه انبیاء و نهضتهای انسان سازی آنها، شناساندن اسلام به مردم و معرفی قرآن و سنت و اهتمام برای پیاده کردن طرح حکومت اسلامی را از اهم وظایف دانشجویان در حوزه اعتقادی می دانند و معتقدند دانشجو می بایست نسبت به جامعه خود مسئولیت داشته و برای از بین بردن نقشه های بین المللی در غیرسیاسی کردن دانشگاه و دفاع از انقلاب و اسلام به قدر توان چه با قلم، چه باقدم و چه با گفتار مبارزه کند. ایشان همچنین بصیرت و غافل نبودن در برابر نقشه های دشمنان و نظر هوشمندانه داشتن به مسائل روز و آگاه سازی ملتها و حفظ پیوند با ملت را از الزامات پاسداری از اصول تغییر ناپذیر« نه شرقی نه غربی» می دانند و انسان سازی و ساختن همفکر و انسان فداکار و ممانعت از گرویدن دانشجویان به گروهک ها را لازمه حرکت صحیح دانشگاه در تربیت دانشجویان برمی شمارند.