به گزارش” دانشجو آزاد” ، به نقل از ایرنا،  دانشگاه و صنعت به عنوان ۲ بازوی مکمل برای توسعه در دنیای امروز نقشی مهم و بی بدیل در حرکت رو به جلوی هر کشوری دارند. تجربه ی کشورهای توسعه یافته و صنعتی در این زمینه نشان می دهد اگر رابطه ی این ۲ حوزه به شکلی مناسب برقرار شود به یقین می توان شاهد پیشرفت های چشمگیر بود.

به رغم تعامل مستمر و نهادینه شده ی دانشگاه و صنعت در دنیای کنونی، در کشور ما این مهم روندی کند داشته و تنها منحصر به چند رشته ی خاص مانند پتروشیمی و دانش هسته یی بوده است.

در فرایند ضعیف تعامل صنعت و دانشگاه، دست اندرکاران هر۲ سعی دارند دیگری را مقصر کم کاری قلمداد کنند اما ناگفته پیدا است که تعامل رابطه یی یک سویه نیست که به وسیله یک شخص یا نهاد شکل گیرد بلکه رابطه یی همه جانبه و نیازمند اشتیاق ۲ طرف برای همکاری و استفاده از مزیت ها و ظرفیت های متقابل است.

گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا برای بررسی این مساله و دست یافتن به راهکارهای سازنده در جهت تعامل بیشترِ صنعت و دانشگاه، با ۲ تَن از صاحبنظران در این زمینه به گفت وگو پرداخت.

*** تعامل صنعت و دانشگاه هموار کننده ی مسیر پیشرفت

در زمینه ی پیوند صنایع و آموزش عالی «داود ثمری» مدیر کل دفتر ارتباط با صنعت و جامعه ی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت وگو با گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا گفت: برای تعامل ۲ نهاد مهم صنعت و دانشگاه به عنوان بازوهای توسعه ی جامعه باید اقدام های لازم و اجرایی انجام شود و تنها صحبت کردن از تعامل نمی تواند راهگشا باشد. ما وقتی می توانیم از تعامل بین صنعت و دانشگاه سخن بگوییم که تغییر در نظام آموزشی به سمت دانشگاه های نسل دوم و سوم حرکت کند. در نظام (سیستم) آموزشی نسل دوم و سوم دانشگاه های مختلف جهان دیگر تاکید صرف بر حضور در کلاس های درس وجود ندارد بلکه علم و عمل در کنار هم مورد توجه دانشجویان قرار می گیرد. اگر بخواهیم تعامل بین صنعت و دانشگاه شکل گیرد باید سیستم (نظام) آموزشی ما نیز تغییر کند و علم و عمل با هم در محیط های آموزشی به دانش آموخته یاد داده شود زیرا هیچ صاحب صنعتی حاضر نخواهد شد دانشجویی را که چهار سال فقط در محیط آموزشی بوده و هیچ گونه تجربه ی کاری ندارد استخدام کند و با آزمون و خطا منتظر عملکرد وی باشد.

ثمری با اشاره به اقدام های مهم دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه گفت: یکی از مهمترین اهداف این دانشگاه که در دستور کار مسوولان قرار گرفته مشارکت دادن دانشجویان در صنعت و سهیم کردن مدیران بخش صنعتی در پروژه های علمی دانشگاهی است که با این اقدام می توان در آینده شاهد تعامل واقعی بین دانشگاه و صنعت بود.

او افزود: اگر یک زبان مشترک بین دانشگاه و صنعت در جامعه شکل گیرد به راحتی می توان تعامل بیشتری بین آن ها برقرار کرد زیرا لازمه ی تعامل این است که صنعت و دانشگاه به خوبی مشکلات هم را درک کنند. اگر تعامل شکل گیرد به یقین صنعت پروژه های مختلف خود را به دانشگاهیان ارایه می کند و در مقابل چهره های دانشگاهی هم با حضور در بخش صنعت پروژه ها را پیگیری و برای رفع نیازهای صنعت طرح های مختلف ارایه می کنند.

ثمری در پاسخ به پرسشی در زمینه ی چرایی همکاری ۲ نهاد گفت: تجربه ی کشورهای توسعه یافته و برخی اقدام های صورت گرفته در ایران نشان می دهد جایی که صنعت و دانشگاه با هم به معنای واقعی تعامل داشته اند ما شاهد پیشرفت های شگرف بوده ایم. فناوری نانو، علوم مربوط به صنعت نفت و دانش هسته یی ملموس ترین مثال های موفق تعامل بین صنعت و دانشگاه است.

وی در ادامه به راهکارهای دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه اشاره کرد و گفت: این مجموعه ی آموزشی در نظر دارد با استفاده از تجربه های کشورهای مختلف به جای آموزش صرف، به آموزش و عملگرایی روی بیاورد. یکی از اقدام هایی که در چند سال گذشته در این راستا صورت گرفته تاسیس شهرک های صنعتی در جوار پارک های فناوری است.

مدیر کل دفتر ارتباط با صنعت و جامعه ی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان این که بحث تقسیم نیمسال های دانشجویان به علم و عمل در دستور کار قرار گرفته است، گفت: ما با الگوبرداری از دانشگاه های معتبر جهان برنامه یی را در کارگروه های مختلف ارایه کرده ایم که دانشجوی مقطع کارشناسی در برخی از رشته ها چهار ترم را در کلاس های درسی و چهار ترم بعدی خود را در صنعت بگذراند. این برنامه در صورت تایید می تواند خدمات ارزشمندی برای جامعه داشته باشد .این طرح از یک سو میزان بیکاری را در جامعه کاهش می دهد زیرا فارغ التحصیل بعد از پایان درس به استخدام صنعت در می آید و در سوی دیگر میزان آزمون و خطا در بخش صنعت را به میزان چشمگیری کاهش می دهد چرا که دانش آموخته قبل از استخدام نزدیک ۲ سال در بخش صنعت طرح های مختلف را می گذراند.

*** برنامه ی ششم توسعه بستری برای پیوند صنعت و دانشگاه

«محسن ایزد خواه» اقتصاددان، یکی از کارشناسانی بود که با پژوهشگر ایرنا گفت وگو و از روند همکاری و نوع نگاه مدیران صنعت و آموزش به این مساله انتقاد کرد.

وی با اشاره به رشد صنعتی کشورهای توسعه یافته اظهار کرد: اگر نگاهی به روند رو به رشد این کشورها بیندازیم متوجه خواهیم شد که این جوامع فرایند پیشرفت خود را از تعامل دانش و عمل گرفته اند. در این کشورها صنایع با ارایه ی نیازهای خود به بخش علمی توانسته اند نیازهای خود را از این طریق برطرف کنند. در ایران برخلاف روند کنونی، یک نوع احساس بی نیازی در ۲ نهاد شکل گرفته تا جایی که می بینیم بیشتر مجریان صنعت ما بی تخصص هستند و در حوزه ی دانشگاه نیز پذیرش ها بدون توجه به نیاز جامعه به صورت صرف کمی است.

این اقتصاددان با یادآوری آمار بالای دانش آموختگان دانشگاهی به ویژه دانش آموختگان رشته های مهندسی در ایران گفت: براساس آماری که چندی پیش مجمع جهانی اقتصاد ارایه کرد و در نشریه ی آمریکایی« فوریز» منتشر شد، ایران پس از ۲ کشور ایالات متحده ی آمریکا و روسیه بیشترین دانش آموخته ی رشته های مهندسی را دارد ولی جای این سوال است که این آمار بالا چه تحولی در بخش های مختلف جامعه ایجاد کرده است؟

ایزد خواه در ادامه به اقدام دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه ی همکاری با وزارت صنعت اشاره کرد و گفت: اقدام دانشگاه آزاد در این زمینه یک کار ارزشمند است زیرا تا قبل از این اگر تفاهم نامه یی بین صنعت و دانشگاه امضا می شد بیشتر برای تحصیلات تکمیلی بود.

وی تاکید کرد: هر جا که تعامل لازم بین دانشگاه و بخش های مختلف جامعه شکل گرفته است ما شاهد پیشرفت های شگرفی بوده ایم و مصداق آن نیز دانش هسته یی است که ما را تبدیل به یکی از قدرت ها علمی جهان کرد. با توجه به این تجربه ها اگر بخواهیم صنایع خود را از مونتاژکاری دور کنیم باید با تکیه بر نیروهای بومی دانش خود را افزایش دهیم و زمینه های پیشرفت را از دل دانشگاه ها بیابیم. اگر این مهم در جامعه محقق شود به یقین در بسیاری از صنایع ما شاهد خودکفایی خواهیم بود.

ایزدخواه اظهار کرد: زمانی که بحث تعامل صنعت و دانشگاه می شود ذهنیت ما به طرف رشته های مهندسی و کاربردی می رود اما نباید فراموش کرد که جامعه نیازهای فراوانی دارد که تنها در بخش صنعت و فناوری خلاصه نمی شود بلکه نیازهای اقتصادی، اجتماعی و روانی ما نیز باید از طریق تعامل درست بین جامعه و دانشگاه برطرف شود.

این اقتصاددان با اشاره به اینکه کشور در آستانه ی ورود به برنامه ی ششم توسعه است، تصریح کرد: شاید مهمترین بندی که باید در این برنامه گنجانده شود تعامل گسترده ی دانشگاه و محیط های علمی است تا از این طریق بتوان با شناخت مشکلات مختلف جامعه، به وسیله ی نخبگان دانشگاهی اقدام مهمی در جهت برطرف کردن آن انجام داد. باید بسترهای لازم برای این کار در دولت شکل گیرد و مهمترین بستر آن نیز توجه به پژوهش های کاربردی و بنیادی است که می تواند راهی برای حل مشکلات صنایع کشور باشد.

ایزدخواه در پایان یادآور شد: اگر بخواهیم خود را در مسیر توسعه ی صنعتی به معنای واقعی آن قرار دهیم نخست باید آموزشِ همراه با عمل را در دستور کار قرار دهیم و در ادامه با استفاده از توان نخبگان، دانشی بومی برای کشور ایجاد کنیم که فارغ از متون ترجمه شده و قدیمی غیر وطنی باشد.

*** فرجام سخن

با توجه به اظهار نظر کارشناسان، یکی از مهمترین گام هایی که کشور را در آستانه ی توسعه ی صنعتی به معنای واقعی آن قرار می دهد، تعامل سازنده بین صنعت و دانشگاه است. هر چند ایجاد رابطه بین دانشگاه ها و محیط های کاری در بخش صنعت موضوع پیچیده یی است و با یک تفاهم نامه ی کاغذی یک شبه شکل نمی گیرد، ولی اقدام ارزشمند دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه می تواند قدمی در جهت پیوند علم و عمل باشد.

برای تحقق این مهم لازم است دگرگونی هایی در نظام آموزشی کشور شکل گیرد و برنامه های درسی و محتوای آموزشی دانشگاه ها با نیازهای جامعه و محیط های کاری هماهنگ شود. افزون بر تغییر سرفصل های آموزشی، دانشگاه ها باید کیفیت آموزش را بر کمیت گرایی ترجیح دهند و با توجه به نیازهای مختلف جامعه اقدام به تربیت نیرو کنند. در برابر، مرکزهای صنعتی و اداری نیز می توانند نیازهای خود را به دانشگاه ها اعلام کنند و به شکلی بهینه از خدمات نهادهای علمی بهره مند شوند.

انتهای پیام /