شکایت یک دختر، بالاخره کار خودش را کرد. بهمن سال گذشته بود که شکایت یک شهروند درباره تاثیر ٢۵درصدی نتایج امتحانات نهایی و سوابق تحصیلی به دیوان عدالت اداری و رأی این دیوان به نفع او، خبرساز شد. ماجرا تا همین دیروز ادامه داشت و همه چشم به مجلس داشتند تا ببینند تصمیمش دراینباره به نفع رأی دیوان عدالت اداری میگیرد یا به نفع رأیی که قبل از این در شورایعالی سنجش به ریاست وزیر علوم گرفته شده و براساس آن نمرات امتحانات نهایی بر نتیجه کنکور، تاثیر ٢۵درصدی داشت.
حالا اما مجلس تصمیم نهاییاش را دراینباره گرفته و البته به نفع رأی دیوان عدالت اداری و این یعنی یکبار دیگر، یکی از مهمترین مواد مربوط به قانون کنکور تغییر کرده است. نمایندگان مجلس درجلسه علنی دیروز با کلیات طرح اصلاحیه اجرای قانون سنجش پذیرش دانشجو در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور مصوب سال ١٣٩٢ و برای اجرا درسال ١٣٩۵ موافقت کردند.
خبر را دیروز «محمد روشن»، معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم اعلام کرد. او گفت که مجلس شورای اسلامی به طرح «اصلاح قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور» رأی مثبت داده است: «براساس این قانون سابقه تحصیلی عبارت خواهد بود از نمرات تعدادی از دروس دوره متوسطه دوم و پیشدانشگاهی که امتحانات آنها مطابق اصول سنجش اندازهگیری، توسط وزارت آموزشوپرورش به صورت سراسری، نهایی، استاندارد و مطابق مصوبات شورایعالی آموزشوپرورش برگزار شده و به تدریج تعداد دروس مفید در هر گروه آزمایشی، به کل ادوار فوقالذکر تعمیم مییابد.»
به گفته معاون حقوقی و امورمجلس وزارت علوم: «همچنین اتخاذ تصمیم درباره میزان و نحوه تاثیر هریک از عوامل سوابق تحصیلی، متناسب با تحت پوشش قرارگرفتن امتحانات نهایی دوره ۳ساله آخر متوسطه آزمون عمومی و آزمون اختصاصی در سنجش خواهد بود. براساس این طرح و مصوبه مجلس شورای اسلامی، اکنون وزارت آموزشوپرورش موظف است تمهیدات لازم را برای اعمال میزان سوابق تحصیلی دانشآموزان و افزایش سطح حفاظت و استاندارد آزمون در راستای رعایت عدالت آموزشی انجام دهد.» روشن دراینباره گفته است: «با توجه به اینکه پیشنهادهای نمایندگان مجلس دراین جلسه طرح نشده، درجلسه آتی مجلس شورای اسلامی در نخستین فرصت، باید پیشنهادها را مطرح و درباره آن مجلس تصمیم بگیرد، البته پیشنهادهای واصله همه در راستای همین مصوبه امروز مجلس بوده و امید میرود به شفافسازی مصوبه و تسهیل در اجرای آن همراه با عدالت آموزشی کمک کند.»
به گفته معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم؛ «با توجه به دو فوریتی بودن طرح، ظرف ۲۴ساعت، شورای نگهبان نسبت به بررسی آن اقدام و اظهارنظر خواهد کرد، بدیهی است بعد از تأیید شورا و انتشار در روزنامه رسمی این طرح بهعنوان قانون لازمالاجرا خواهد بود.»
این طرح اما دیروز موافقان و مخالفانی داشت؛ «حسینعلی حاجی دلیگانی»، یکی از نمایندگان مخالف این طرح بود. او در سخنانش بهعنوان مخالف گفت: «هم قانون فعلی و هم گزارشی که کمیسیون ارایه کرده، از جامعیت کامل برخوردار نیست و ایرادات و اشکالات زیادی در آن وجود دارد، لازم است قوانینی را تصویب کنیم که روح عدالت را برای جوانان و نوجوانان فراهم کند. یکی از اشکالات این است که یکسری از افراد از قبل نسبت به اینکه نمرات برخی دروسشان در سرنوشت قبولی یا رد آنها اثرگذار است، اطلاعی نداشتند.»
اما «علی مطهری»، نماینده تهران درموافقت با این طرح دو فوریتی گفت: «باید وضع فعلی سنجش و پذیرش دانشجو مورد بررسی قرار گیرد. ممکن است دانشآموزی بنا به دلایلی مانند سردرد یا بیماری از امتحان خود باز بماند و این باعث میشود که حق دانشآموزان ضایع شود. درشرایط فعلی دانشآموزان بیشتر فن تستزنی را یاد میگیرند، بدون اینکه خود مطلب را درست درک کرده باشند.»
مطهری ادامه داد: «حفظ مطالب به صورت طوطیوار موجب میشود که مغز دانشآموزان به صورت انباری از کالاهای نامرتب باشد و با این شرایط دانشآموزان ما متفکر بار نمیآیند، لذا این مسائل هم باید مورد نظر قرار بگیرد.» «محمدمهدی زاهدی»، نماینده مردم کرمان هم در موافقت با این طرح گفت: «باید کاری کنیم تا دانشآموزان استعدادهای خود را بروز دهند. این اصلاحیه هیچ تغییری در قانون قبلی ایجاد نمیکند، همان قانون است.»
ماجرای تغییر قانون کنکور، بهمن سال گذشته شروع شد. وقتی دیوان عدالت اداری رأیی را صادر کرد که سروصدای زیادی به راه انداخت: ابطال قانون تاثیر ۲۵درصدی معدل سال سوم متوسطه در کنکور؛ قانونی که در دوسال گذشته تاثیر زیادی را در نتایج کنکور و تحصیل دانشآموزان دبیرستانی گذاشته بود و در بهمن سال ٩۴، با شکایت یک شهروند معمولی که نامش «فاطمه کریمی» است، ابطال شد و مسیر کنکور سراسری را دوباره عوض کرد. ماجرا از این قرار بود که ﻫﻴﺄﺕ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺩﯾﻮﺍﻥ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺩﺍﺭی رأیی را صادر کرد که براساس آن یکی از مهمترین مصوبههای شورای سنجش و پذیرش دانشجو ابطال شده است.
ماجرا برمیگردد به مصوبه سال گذشته شورای سنجش و پذیرش دانشجو و مصوبه یکسال قبل از آن درمجلس. این درحالی است که در مصوبه سومین جلسه شورای سنجش و پذیرش دانشجو که در ۲۳ مهر سال ٩٣ تصویب شد، تمام دیپلمههای نظام جدید آموزش متوسطه رشتههای ریاضی فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی و علوم و معارف اسلامی که دیپلم نظام جدید خود را در سالهای ١٣٨۴ تا ١٣٩٣ گرفتهاند و امتحانات سال سوم دبیرستان آنان به صورت نهایی و سراسری برگزار شده است، مشمول سوابق تحصیلی بوده و سوابق تحصیلی آنان حداکثر به میزان ٢۵درصد و با تاثیر قطعی در گزینش نهایی آزمون سراسری سال ١٣٩۴ شدند. براساس تبصره ۵ ماده ۵ قانون «سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور» مصوب دهم شهریور ٩٢ مجلس هم تاثیر سابقه تحصیلی در پذیرش داوطلبانی که دارای سابقه تحصیلی هستند، درسال اول اجرای قانون، حداقل ٢۵درصد است.
این قانون ازسال تحصیلی ٩۴-٩٣ لازمالاجرا شد و با توجه به اینکه پذیرفتهشدگان آزمون سراسری سال ٩٣ درسال تحصیلی ٩۴-٩٣ شروع به تحصیل میکردند، این قانون در آزمون سراسری سال ٩٣ و ٩۴ هم اجرا شد. سال گذشته اما هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با صدور حکمی، بند ٢ مصوبه شورای سنجش و پذیرش دانشجو در ششم آذر ٩٢ مبنی بر تاثیر مستقیم و قطعی نمرات سال آخر متوسطه در کنکور سراسری را ابطال کرد. به گفته شاکی «طبق ماده یک قانون سنجش و پذیرش دانشجو سوابق تحصیلی اینگونه تعریف شده است: نمرات دروس ٣سال آخر دوره متوسطه که به صورت سراسری، نهایی و استاندارد برگزار میشود. درحال حاضر درکشور ما، فقط در یکسال یعنی فقط درسال سوم متوسطه امتحانات به صورت نهایی برگزار میشود و بیش از دوسوم سوابق تحصیلی که در این قانون مصوب شده، برای بنده و سایر دانشآموزان موجود نیست.
درحالی که طبق این قانون تاثیر سوابق تحصیلی، فارغ از میزان تاثیر آن باید شامل نمرات هر سهسال باشد، نهتنها سال سوم، اما با این حال سازمان سنجش قصد دارد فقط نمرات سال سوم را تحت عنوان سوابق تحصیلی در کنکور تاثیر قطعی (مستقیم) بدهد. اجراییکردن تاثیر سوابق تحصیلی تا زمانی که دولت و آموزشوپرورش زیرساختهای لازم را ایجاد نکرده و امتحانات نهایی به صورت استاندارد در هر ٣سال برگزار نمیشود و همچنان در امتحانات نهایی تقلب بهطور گسترده صورت میپذیرد و هنوز داوطلبان اشکالات عمدهای را به نحوه تصحیح و نحوه اداره حوزه امتحانات نهایی وارد میکنند؛ ظلمی بس بزرگ درحق دانشآموزان است، کمااینکه امکان جبران سوابق تحصیلی هم به هیچوجه پیشبینی نشده است.»
بعد از آن «ابراهیم خدایی»، رئیس سازمان سنجش درباره این رأی گفت: «موضوع رأی کنکوری دیوان عدالت اداری به منظور ابطال تاثیر قطعی ۲۵درصد سوابق تحصیلی در انتظار استفساریه مجلس است و اگر مجلس نظری نداشته باشد، رأی دیوان را اجرا میکنیم. موضوع رأی دیوان عدالت اداری درباره ابطال یک بند از مصوبه تاثیر قطعی ۲۵درصد سوابق تحصیلی، انعکاس زیادی در بین داوطلبان داشت اما نکته مهم این است که قوانین الزامآور هستند و این موضوع که ما بحث هیأت عمومی دیوان عدالت اداری را اجرا کنیم یا نه؛ به موضوع قوانین بازمیگردد.»
هرچند به نظر میرسید این ماجرا تا پایان سال گذشته به نتیجه برسد اما در اسفند به دلیل تقارن با انتخابات و مسائل مربوط به آن، مجلس تصمیم جدیدی درباره حکم دیوان عدالت اداری نگرفت و طبق گفته رئیس سازمان سنجش، اگر تفسیر دیگری از این قانون ارایه نشود، رأی دیوان عدالت اجرا میشود و تاثیر سوابق در کنکور از بین خواهد رفت.
اخبار دانشگاه – شهروند