با توجه به قرار داشتن در روزهای پایانی قبل از کنکور۹۵ ،  لازم است که شما عزیزان اطلاعات کامل و دقیقی درباره تست زدن داشته باشید؛  قصد دارم طی چند مقاله شما را با فنون تست زدن آشنا کنم.

۱- اصول کلی

با وجود اینکه بعضی از افراد و مؤسسات ادعا دارند که روشهایی را ابداع کرده اند تا کنکوریها حتی بدون حل مساله یا توجه به صورت مساله و براساس قوانین احتمالات بتوانند تستها را درست علامت بزنند ، عملا چنین چیزی امکانپذیر و چنین ادعاهایی صرفا فرصت طلبی و کذب میباشند.

طراحی سؤالات تستی از یک سری اصول کلی و مشخص تبعیت میکند که معمولا طراحان تستها با آنها آشنا هستند. البته این به این معنی نیست که همه اصول طراحی تست در سؤالات کنکور رعایت میشود.

ازجمله اصولی که در طراحی سؤالات کنکور رعایت میشود در نظر گرفتن سؤالات آسان ، متوسط

و مشکل در هر درس است.

در مقابل ، یکی از اشکالات وارد به طراحی تستها نوع چینش سؤالات است. اصولا باید در هر درس سؤالات از آسان به مشکل تنظیم شوند ، اما در بعضی موارد در سؤالات کنکور چنین نظمی وجود ندارد مانند کنکور سال ۹۲ که سؤالات ادبیات با چند سؤال سخت پی درپی شروع شده بود.  اما بطور کلی در طراحی سؤالات کنکور اصول کلی طراحی تست رعایت میشود . بنابراین برای پاسخگویی به سؤالات دنبال روشهای غیرعادی نباشید.

۲- آمادگی برای هر نوع احتمال

تصور نکنید که همیشه همه چیز باید بر وفق مراد پیش رود.

یادتان باشد که سوالات کنکور روانشناسی میشوند و بر اساس پیش بینی حالات ذهنی شما چیده میشوند.

ممکن است با موارد غیر قابل منتظره ای از قبیل موارد زیر روبرو شوید :
– اولین درس یک دفترچه مثل ادبیات خیلی سخت باشد ( باعث تضعیف روحیه شما برای پاسخگویی به سوالات همه دروس آن دفترچه درصورتی که ممکن است دروس بعدی آسان باشند)

–  اولین سوالات یک درس سخت باشند ( تضعیف روحیه شما برای سوالات بعدی )

– اولین سوالات یک درس آسان باشد ( به دام افتادن شما و آسان فرض کردن همه سوالات آن درس و توجه نکردن به سوالهای دام دار)

باید در جلسه آزمون هوشیار و دقیق باشید و با مهارت پیش بروید.

بدانید که اگر سوالات یک درس سخت بود اولا که همه سوالات اون درس اینطور نیستند ثانیا برای همه سخت هستند و خودتون را نبازید.

ضمنا نکته مهمی که وجود دارد این است که قرار نیست شما همه سوالات یک درس را پاسخ دهید پس اگر چند سوال را بلد نبودید نگران نشوید و ادامه دهد.

باید احساس خودتان را مدیریت کنید و خودتان را نبازید.

تا آخرین لحظه بجنگید و از سخت بودن سوالات یک درس نترسید .

روحیه خودتان را حفظ کنید و با قدرت تا اخرین لحظه با دقت به پاسخگویی تان ادامه بدهید.

بنابراین : از سخت بودن سوالات یک درس نترسید و اجازه ندهید روحیه تان تضعیف شود و تا آخرین لحظه آزمون بجنگید…

۳- تکنیک ضربدر و منفی ( – و × )

وقتی با سؤالات یک درس روبه رو میشوید به این شیوه عمل کنید:

به طور متوسط خواندن متن هر سؤال حدود۱۵ – ۲۰  ثانیه طول میکشد تا یک به یک سؤالات را بخوانید. اگر جواب سؤال و گزینه درست را میدانید بلافاصله پاسخ دهید و سر سؤال بعدی بروید.  به سؤالاتی  میرسید که جواب آنها را نمیدانید. در اینجا دو حالت پیش میآید.

اول اینکه جواب را نمیدانید ولی میدانید که با صرف کمی وقت و تفکر میتوانید به نتیجه برسید. در کنار این نوع سؤالات یک ضربدر (×) بزنید.

دوم اینکه بعضی  از سؤالات جواب را اصلا نمیدانید و حدس میزنید که ارزش وقت گذاری ندارد. در کنار این نوع سؤالات یک منفی (- ) بزنید.

به همین ترتیب تا پایان سؤالات آن درس پیش بروید. معمولا در مرحله اول تعدادی  از تستها را با اطمینان درست علامت زده اید که البته درمورد درسهای متفاوت فرق دارد.

حالا ، مرحله دوم را به سؤالات ضربدر (×) دار اختصاص دهید. در این مرحله هم تعدادی از سؤالات را پاسخ خواهید داد.

در مرحله سوم به سؤالات منفی (- )دار بپردازید.

در دروس تخصصی امکان زیادی وجود دارد که وقتی برای سؤالات منفی دار باقی نماند.

بعد از اتمام این سه مرحله جواب های صحیح را یک به یک و با دقت به پاسخنامه منتقل کنید.

سؤالات هر درس را در سه مرحله تستهای با جواب مشخص ، ضربدر دار و منفی دار پاسخ دهید.

۴- شهامت گذشتن از بعضی  تست ها

در مورد سؤالات ضربدر دار صحبت کردم و گفتم که در دروس تخصصی حتی این امکان وجود دارد که فرصتی برای پاسخ به آنها باقی نماند. برای تعداد زیادی از دانش آموزان پذیرفتن اینکه باید از خیر بعضی از سؤالات بگذرند ،سخت است. شما باید عادت کنید که از روی بعضی تستها بگذرید و این نه تنها نشانه ضعف نیست بلکه نشان دهنده مهارت,  قدرت و دانش بالای فرد است.

پس فراموش نکنید که قرار نیست شما همه سوالات را پاسخ بدهید.

نکته مهمی که اینجا حائز اهمیت است این است که بسیاری از داوطلبان از پاسخنامه سفید میترسند و عاشق پاسخنامه سیاه و پر از پاسخ هستند آن هم به هر قیمتی !!!

به خاطر داشته باشید که ۱۰ پاسخ درست بسیار بهتر از ۲۰ پاسخ با نمره منفی است .

۵- سوالات شک دار

دو نوع سوال شک دار وجود دارد :

۱ – شک بین سه یا چهار گزینه

۲ – شک ۵۰ – ۵۰ بین دو گزینه

۳ – شک بین دو گزینه با احتمال بیشتر برای یک گزینه

اگر بین سه یا چهار گزینه شک دارید  به هیچ عنوان آن سوال را نزنید.

اگر بین دو گزینه  ۵۰-۵۰ شک داشتید ، توصیه میشود پاسخ ندهید مگر اینکه شکتان به یک گزینه کمی بیشتر باشد ضمن اینکه مجددا متن سوال را بخوانید و دقت بیشتری کنید.

و اگر بین دو گزینه شک داشتید و احتمال یک گزینه بیشتر بود با دقت و بازبینی مجدد روی سوال و گزینه ها پاسخ دهید.

در تستهایی که در مورد گزینه صحیح شک دارید تنها زمانی ریسک کنید که اطمینان داشته باشید حداقل دو گزینه غلط است.

یک نکته : اگر خواستید در هر درس سوال شک دار بزنید ، ابتدا حساب کنید که چند سوال با اطمینان پاسخ داده اید و با پاسخ به هر سوال شک دار درصورت اشتباه شدن چند درصد از دست میدهید . ( هر سه پاسخ اشتباه ، یک پاسخ صحیح را خنثی میکند )

پیشنهاد میشود اگر در هر درس حدود ۵۰ درصد سوالات را با اطمینان پاسخ داده اید به سوالات شک دار ۵۰-۵۰ پاسخ ندهید .
اما اگر بالای ۶۵ درصد پاسخ مطمئن داشتید ، با احتیاط به چند سوال شک دار پاسخ دهید.

۶- خواندن کامل و دقیق متن تست

– این نکته بسیار مهم است ،  باید تمام اجزاء و متن تست را با دقت بخوانید.

– متن سوال را با حوصله و تمرکز و بدون عجله مطالعه کنید .

– دور کلمات کلیدی و مهم سوال حتما دایره بکشید و آنها ار نشان دار کنید.

– به تک تک گزینه ها توجه کنید.

اگر عجله کنید شاید زمان را ذخیره کنید ولی فراموش نکنید که  احتمال اشتباه بسیار زیاد خواهد بود.

اگر بپذیرید که باید از بعضی تستها بگذرید این به دقت شما هم خواهد افزود.

پس ابتدا متن سوال را دقیق و چند مرتبه بخوانید و سپس پاسخ دهید.

۷- پیش بینی جواب قبل از دیدن گزینه ها

زمانی که متن سوال را خواندید قبل از نگاه کردن به گزینه ها ، جواب را حدس بزنید اینکار سرعت عمل شما را در پاسخگویی به تستها افزایش خواهد داد .

حتی درصورتی که حدس شما درست از آب درآمد و پاسخ شما بین گزینه ها وجود داشت  باز هم حتما سایر گزینه ها را بخوانید.

با این حال همه گزینه ها را با دقت بخوانید و زود تصمیم نگیرید.

۸- مواظب دام ها باشید

۱ – به محض خواندن متن سوال ، سراغ راحت ترین و ساده ترین گزینه نروید.

۲- متوجه گزینه های انحرافی باشید. ممکن است به خاطر عدم تمرکز ، عجله و اشتباه گرفتن کلید واژه ها فریب بخورید و ناخودآگاه به محض دیدن کوچکترین نشانه ای از پاسخ، آن را علامت بزنید.

۳- مواظب باشید در فضایی قرار نگیرید که با کوچکترین سرنخ ها فریب بخورید.

۴- به افعال مثبت ساز  و منفی ساز سوالات ( هست ، نیست / میشود ، نمیشود / دارد ، ندارد و … ) توجه کنید.

۵- به ضمیرهای منفی ساز و مثبت ساز ( بعضی ، برخی ، همه ، هیچ یک ، اکثر ، تعدادی ، اغلب ، همیشه ، هرگز ، کمترین ، بیشترین و …)

۹- مدیریت زمان در جلسه آزمون

در جلسه  کنکور باید تقسیم زمان داشته باشید اما این به این معنا نیست که برای همه تستها زمانی یکسان در نظر گرفته شود.

این نکته ای ظریف و حساس است ، اگر برای یک سوال سه دقیقه وقت صرف کردید حتما سوالی هم وجود خواهد داشت که در ظرف ۲۰ ثانیه پاسخ آن را بیابید.

بنابراین در مورد تقسیم زمان وسواس به خرج ندهید .

شما برای هر درس زمانی را در اختیار دارید ، اگر پذیرفته باشید که از سر بعضی تستها بگذرید احتمالا زمان برای بقیه سؤالات کافی خواهد بود.

در بعضی موارد )به خصوص دروس عمومی( امکان استفاده از زمانهای دروس دیگر هم به وجود می آید.

در تقسیم زمان برای پاسخگویی به تستها ، توجه داشته باشید که زمان برای حل هر تست متفاوت است.

استفاده از تکنیک زمانهای نقصانی مهمترین و ضروری ترین کار برای مدیریت زمان است که در مقاله ای جداگانه در کانال تلگرام قرار داده خواهد شد.

۱۰- زمانی برای مرور

اگر فرصتی بود زمانی برای مرور تستها کنار بگذارید ولی پاسخها را عوض نکنید ، مگر اینکه اطمینان حاصل کنید که پاسخ اول شما غلط بوده است.

تجربه نشان داده است که در اکثر موارد پاسخ دوم غلط از آب در آمده.

۱۱- سرعت عمل

سرعت عمل در تست زنی به عوامل متعددی بستگی دارد.

به این که چقدر مفهومی خوانده باشید و حفظی کار نکرده باشید؟

چقدر سرحال و با حوصله باشید؟ چه تیپ شخصیتی داشته باشید(فردی آرام هستید یا مضطرب(

چقدر تست زنی را تمرین کرده باشید؟

سرعت عمل در تست زنی موضوعی مستقل از سایر رفتارها نیست.

فردی که اصولا کند است ، زود مضطرب میشود و یا کسی که تقسیم زمان مناسبی ندارد  احتمالا در کلیه فعالیتهایی که نیازمند سرعت عمل و توانایی مشاهده است مشکل خواهد داشت.

برای افزایش سرعت عمل در تست زنی چهار عامل مؤثرند :

۱- تمرین و رکورد گیری تست زنی

۲- شادابی  و سرحال بودن

۳- تمرکز و آرامش

۴- مطالعه مفهومی.

۱۲- دقت در محاسبات عددی

اولین عامل مخرب در تست های محاسباتی عجله و عدم تمرکز دانش آموزان است که این هم ناشی از تلاش آنان برای از دست ندادن زمان است.

همانطور که گفته شد ، این عجله غیر از ضرر و افزایش احتمال اشتباهات ، به طور حتم هیچ خیری ندارد.

چند نکته مهم در اینجا قابل ذکر است که توصیه میکنم حتما با دقت بخوانید و از همین حالا در آزمونهای جامع در منزل لحاظ کنید.

– در متن سوال دور همه اعداد و کلید واژه ها دایره یا خط بکشید و یا درصورت داشتن سرعت عمل و دقت با ماژیک  هایلایت کنید.

–  حدالامکان محاسبات سوال را در یک قسمت مجزا و با خودکار آبی نوک ریز انجام دهید.

– محاسبات را منظم و تمیز انجام دهید تا دچار تشویش و پریشانی نشوید.

– محاسبات را بصورت مرحله ای انجام دهید و هر مرحله را با یک فلش به مرحله بعد وصل کنید تا بدانید چه مراحلی را طی کرده اید.

حسن عظیمی نژاد . مشاور تخصصی کنکور سراسری رشته تجربی