به گزارش “دانشجوآزاد” به نقل از «خبرنامه دانشجویان ایران»؛سلبریتی ها یا همان افراد مشهور و ستارهها، کسانی هستند که طرفداران بسیاری را دارند. درگذشته به دلیل آنکه تلویزیون و سینما، در دیده شدن سلبریتی ها نقش اساسی داشت، معمولا هنرمندان، علی الخصوص بازیگران، به عنوان سلبریتی تعریفمی شدند و کمتر دیده میشد که یک فوتبالیست یا سیاستمدار به عنوان سلبریتی در نظر گرفته شود. در ایران، هنرمندان به واسطه نقشهای خارق العادهای که از خود نشان می دادند، مهم تعریف شده و نقش الگو پیدا میکردند.
به عنوان مثال اگر روزگاری از جوانی می پرسیدیم چرا ورزش رزمی میکند، بروسلی را عامل علاقه مندی به هنرهای رزمی معرفی میکرد، یا دیوارهای اتاق جوانان پر شده بود از عکس، رامبو، آرنولد و …
سلبریتیهای، محور اصلی رسانهها
این روزها، سلبریتی محوری به یکی از شاخصههای اصلی در ارتباط گیری با مخاطبان تبدیل شده است. امروزه هم در تلویزیون، هم در برنامه های اینترنتی و هم در رادیو(به شکل محدودتر) به صورت کاملا مصداقی، میتوان مشاهده کرد که سلبریتیها، به عنوان موثرترین راه ایجاد ارتباط و انتقال پیام به مخاطبان هستند.
نظرات پیرامون این مسئله متفاوت و متناقض است. برخی معتقدند که حضور سلبریتیها موجب میشود تا آنها برای مردم به الگوهایی مثبت تبدیل شوند و عده ای دیگر بر این باورند که این الگوسازی، که بعضا با بت سازی همراه شده است، موجب میشود تا یک فرد عادی، هویت خود را از دست بدهد و یا به دنبال تعریف هویتی مشخص برای خودش نباشد. مسئلهای که باعث خواهد شد تا فرد، تمام تلاش خودش را بکند تا به سلبریتی مورد علاقه اش نزدیک شود؛ حال یا این نزدیکی، با حضور در برنامه های گوناگون، همچون رونمایی های مختلف، اکران های عمومی و … ارضا می شود یا اینکه فرد تمام تلاش خود را میکند تا در ظاهر، یک نمونه کپی شده از آن سلبریتی باشد.
نزدیکی به سلبریتیها و گرفتن عکس سلفی با آنها
این سلبریتی محوری با رشد روزافزون شبکه های اجتماعی، مفهوم گسترده تری پیدا کرد. شبکه های اجتماعی که تب سلفی گیری را با خود به همراه آوردند، در کنار محور شدن سلبریتیها، ترکیبی نه چندان جالب را ایجاد کردند. مسئلهای که گاهی سلبریتیها را هم اذیت میکند، تا جایی که خانم پریناز ایزدیار، یکی از بازیگران سینما در این خصوص میگوید: ما در اکران های عمومی حضور پیدا میکنیم تا میزان فروش فیلمها و علاقه مردم به سینما را افزایش دهیم؛ اما مردم به تناسب علاقهای که به یک بازیگر دارند، بیشتر به دنبال گرفتن عکس هستند.
سلبریتی سیاسی، مفهومی به ظاهر جدید ولی ریشه دار در فرهنگ قدیم
با گذشت زمان، مفهوم سلبریتی، گسترش پیدا کرد و وارد حوزه های چون، سیاست هم شد؛ البته به این مسئله نیست که بتوان، سیاستمداران، علی الخصوص از نوع ایرانیاش را، به عنوان سلبریتیهایی که مردم آنها را الگو قرار می دهند، تعریف کرد. شاید بهتر باشد از زاویه ای دیگر به سلبریتی های سیاسی نگاه کنیم.
انتشار تصاویر مربوط به گرفتن عکس سلفی توسط نمایندگان مجلس، با فدریکا موگرینی که روز گذشته جنجال های زیادی را برپا کرد، مصداقی از تعریف سلبریتی سیاسی است. همانطور که در بالاتر گفته شد، سلبریتی ها نقش الگو را برای مردم پیدا می کنند و مردم گاهی هرآنچه که ندارند را با مشابه سازی خودشان به یک سلبریتی یا گرفتن عکس در کنار آنها، می خواهند به دست بیاورند.
اقدام روز گذشته برخی از نمایندگان مجلس در گرفتن عکس سلفی با موگیرینی را می توان در همین قالب مورد بررسی قرار داد. نمایش چهره ای خوب از سیاستمداران اروپایی از یک سو و کمبودهای سیاسی برخی نمایندگانی که شاید برای اولین بار است صحن بهارستان را از نزدیک دیده و در میدان قرار گرفته اند، از سوی دیگر، موجب شکل گیری رفتارهایی این چنینی می شود.
البته این رفتارها، میتواند در یک خودباختگی تاریخی که از دوران قاجار به عنوان لکه ننگی با فرهنگ ایرانی همراه شده، ریشه داشته باشد. سفرهای پرهزینه شاهان قاجار به اروپا که عمدتا با هدف دیدن جوامع مترقی اروپایی و الگوبرداری از آنها انجام میشد، در عمل، نتیجهای جز خوشگذرانی شاهان قاجار و گرفتن عکس یادگاری با اروپاییان نداشت. در این سفرها، شاهان قاجار، در مسیرخودباختگی، چنان عنان از کف می دادند که امتیازاتی چون برداشت نفت از خاک ایران را به اروپایی ها می دادند چون معتقد بودند که یک ماده سیاه بدبو را به اروپایی ها می فروشند؛ همچون استدلالی که برای زباله های اتمی ایران وجود دارد.
رفتار دیروز نمایندگان نشان داد، سلبریتیها یا همان افراد مشهور و الگوها، لازم نیست که حتما همچون رامبو و آرنولد و بروسلی در قاب صفحه جادویی کار خارق العاده ای کنند تا رسیدن به آنها و یا شبیه آنها شدن، تبدیل به آرزو شود. گاهی الگوها، افرادی هستند که چون یک ویژگی خاص دارند، مهم محسوب می شوند و عکس یادگاری گرفتن با آنها برای نمایندگان افتخار به حساب می آید؛ هرچند شاید آن ویژگی مترداف باشد با نابود کردن آینده کشور.
انتشار این تصاویر نمایندگان مجلس، در حالی که کمترین اصول دیپلماتیک را رعایت نکردند به خوبی نشان می دهد، مفهوم سلبریتی به مثابه یک ستاره یا الگو، در سیاست هم جای خود را باز کرده است تا جایی که بخشی از سیاستمداران آرزوی دیدن سلبریتی های سیاسی را دارند و برای گرفتن عکس یادگاری تلاش هایی حقارت بار می کنند.
پیش بینی خوب اروپاییها
شاید اگر روز گذشته و در مراسم تحلیف رئیس جمهور، به جای کشورهایی چون، زنگبار، سائوتومه و پرنسلیب، اوگاندا، گویان، نامیبیا و… مقامات اروپایی در جلسه حضور پیدا میکردند، شاهد آسیبهای جسمی بسیاری برای گرفتن عکس سلفی، با آن سلبریتی های سیاسیِ قد بلند و موطلایی، بودیم. باید تشکر کرد از دیپلمات های اروپایی که این مسئله را پیش بینی کردند و به این سفر نیامدند.
امید بر آن است که این بار تاریخ تَکرار نشود و همچون زمانی که حاصل سلفیهای مظفرالدین شاه شد از دست دادن نفت ایران، حاصل سلفی با موگرینی از دست دادن انرژی هسته ای نشود! هرچند اگر چیزی باقی مانده باشد.