عمید خطیبی در گفتگو با “دانشجوآزاد” در رابطه با  اهمیت کتاب گفت: کتابت تنها فعلی است  که خداوند در قرآن به خود نسبت داده و آیاتی متعددی را بر اهمیت آن داریم من جمله آیه ۱۴۵ سوره اعراف و آیه اول سوره قلم که خداوند بهقلم سوگند یاد می کند و همچنین می بینیم که معجزه جاوید خداوند در ساختار کتاب برای بشر فرستاده شده است.

با معجزه کتاب می توان یک اندیشمند و دانشمند را ساعاتی به خانه آورد

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بردسیر افزود: با وجود این همه تکنولوژی جدید هنوز کتاب به عنوان کهنه ترین وسیله ارتباطی جایگاه خودش را از دست نداده است؛ از نظر بنده  گوتنبرگ آلمانی با توسعه صعت چاپ و نشر واقعا خدمت بزرگی به بشریت کرد اینکه ما می توانیم یک اندیشمند و دانشمند را به خانه خود بیاوریم و در اوقات فراغت خودمان نظراتش را بشنویم معجزه عظیمی است.

قشر متوسط جامعه ترجیح می دهند به جای کتاب نان به خانه ببرند/ سیستم آموزشی ما افراد درسخوان بار می آورد نه کتابخوان

وی در پاسخ به این سوال که چرا اقبال به کتابخوانی کم شده و فرهنگ کتابخوانی در کشور دچار افول شده است توضیح داد: باید اول بررسی کرد که آیا کتاب نیست یا کتابخوان نیست که در دو بعد اقتصادی و فرهنگی قابل طرح است از بعد اقتصادی وقتی نگاه می کنیم به خصوص در ده سال گذشته قیمت کتاب و مشکلاتی که در تهیه کاغذ، صنعت نشر و ناشرین کشور ما وجود دارد حتی قشر متوسط جامعه هم ترجیح می دهند به جای کتاب، نان به خانه ببرند چون قیمت های پشت جلد کتاب ها را مقایسه کنیم با ۸،۹ سال پیش رشد خیلی معنی داری دارد.

این استاد دانشگاه با بررسی ابعاد فرهنگی کتابخوانی اظهار داشت: اما از لحاظ فرهنگی بخشی از آن برمیگردد به گسترش فناوری هایی مثل اینترنت و ماهواره و شبکه های اجتماعی و گوشی های هوشمندی که اوقات فراغت نوجوانان و جوانان ما را پر کرده اند و کمتر جایی را برای مطالعه کتاب گذاشته بحث دیگر که بحث بسیار مهمی است متاسفانه سیستم آموزشی ما چه آموزش و پرورش و چه آموزش عالی خیلی نتوانسته اند مطالعه را نهادینه کنند و در سیستم آموزش و پرورش فعلی نهایتا می توانیم افراد درس خوان بار بیاوریم نه افراد کتابخوان سیستمی که مبتنی بر نمره و مدرک محوری باشد قطعا روی الگوی مصرف تاثیر می گذارد و نتیجه معکوس می دهد متاسفانه بین دانشجویان خیلی گریز از کتاب وجود دارد بخاطر سیستم آموزشی که چندین سال با آن درگیر بودند

در رسانه ها از کالاهای قاچاق تبلیغ می شود اما خبری از کتاب نیست

خطیبی ادامه داد: از طرف دیگر در بحث تبلیغات هم از کوچکترین اجناس مثل رب گوجه فرنگی تا فیلمها و تبلیغات میلیاردی که در فوتبال انجام می شود مقایسه کنید با تعداد برنامه هایی که در بحث کتابخوانی، مصاحبه با اهل قلم و نویسنده ها و مولفین انجام می شود اگر رسانه ملی یکی دو برنامه در زمینه کتابخوانی نیز تولید کند به بهانه نبود مخاطب حذف می شود؛ متاسفانه ما کالاهای قاچاق را تبلیغ می کنیم ولی کتاب در رسانه ملی ما جایگاهی ندارد.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بردسیر با اشاره به یکی از آسیب های حوزه کتاب تصریح کرد: بحث بعدی اینکه در سالهای گذشته تولید انبوه و بی هدف کتاب داشتیم و نویسنده هایی که مهارت و سواد کافی نداشتند کتابهایی نوشتند که ناشران صرفا برای بالا بردن آمار نشرشان به سوی آنهاروی آوردند. وقتی شخص به کتابفروشی مراجعه میکند با سیل عظیم کتابها روبرو می شود و سه چهار کتاب خریداری کرده و مطالعه می کند ولی خروجی  موردنظر را به دست نمی آورد یعنی این تولید انبوده باعث می شود خواننده دلسرد شود و این مساله را تعمیم دهد به همه کتابها این وسط اتفاقی که می افتد کتابهای مناسب و باغنای علمی هم دچار این مساله می شوند و خواننده ای به طرفشان نمی رود.

وی افزود: مساله بعد هم این است که در بحث کتابخوانی مساله مباحثه را نداریم یعنی خوانندگی یکطرفه است در صورتی که وقتی که نسخ قدیمی یا خطی را نگاه می کنیم میبینیم که حاشیه نویسی خیلی در آن وجود دارد و خیلی از اوقات خواننده ها به حاشیه ها بیشتر از متن کتاب توجه می کردند یعنی ارتباط بین خواننده کتاب و نویسنده متن کتاب بسیار قوی بوده حتی این اجازه را داشتند که در مکتب خانه ها یا وزه های علمیه در کار نویسنده دحالت کنند و آن را نقد کنند مناظره برگزار شود اما متاسفانه امروزه سیستم کتابخوانی کاملا یکطرفه است و نویسنده به دادن یک ایمیل در پیشگفتار کتابش بسنده می کند و همان ایمیل هم یا اصلا پاسخ داده نمی شود یا ارتباط منظمی بین خواننده و نویسنده برقرار نمی کند

از ایرادات امروز جامعه فرهنگی این است که مردم خودشان را در کتابها نمی بینند

این استاد دانشگاه با تاکید بر لزوم ارتباط خواننده و نویسنده بیان داشت: به عنوان دلیل آخر من فکر می کنم یکی از ایرادات بزرگی که امروز جامعه فرهنگی ما با آن مواجه است این است که مردم خودشان را در کتابها نمی بینند یعنی فاصله بین نویسنده و خواننده آنقدر است که نویسنده تنها به مهارت و توانایی خودش توجه دارد تا به نیاز جامعه و فکر خواننده این باعث می شود جذابیت برای خواننده وجود نداشته باشد.

عمید خطیبی در رابطه با تقویت عادت مطالعه کردن تشریح کرد: مطالعه یک عادت اکستابی است و نقش خانواده، جامعه و دولت بسیار مهم است هرچند که من به شخصه اعتقاد دارم بحث مطالعه از دوران کودکی یعنی ۴یا۵ سالگی حتی جاییکه هنوز کودک سواد خواندن و نوشتن ندارد آغاز شود و خانواده نقش خودش را به خوبی ایفا کند به عنوان مثال یک کودک به طور میانگین باید هر ماه حداقل یک بار در یک کتابفروشی یا کتابخانه یا محلی که افراد در حال خواندن کتاب هستند قدم بگذارد و این را به عنوان یک ارزش در خود جای دهد و تنها جاییکه ما نباید هیچ محدودیتی برای کودکان و نوجوانان قائل شویم در خرید کتاب است یعنی یک کودک اگر ۵۰ جلد کتاب نیاز داشت من به عنوان پدر یا مادرش باید این ۵۰ جلد را برایش تهیه کنم.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بردسیر در ادامه گفت: از طرف دیگر نقش آموزش و پرورش هم بسیار مهم است کارهایی مثل نمرات توصیفی کمک کننده است کارهایی مثل ساعتهای کتابخوانی بسیار تاثیرگذار است که ما بتوانیم فرهنگ مطالعه را در ضمیر افراد جای دهیم در دانشگاهها یکی از کارها این است که بحث research و تحقیقات و پژوهش را پررنگ کنیم یعنی کاهش حجم منابع و جزوات درسی و به جای آن جایگزین کردن تحقیقات الان وزارت علوم هم حتی دوره هایی را با عنوان دوره های پژوهش محور دارد که افراد بیشتر خودشان دنبال منابع باشند.

وی خاطرنشان کرد: بحث دیگر که بیشتر همت دولت و حمایت مسئولین فرهنگی دولت را می طلبد این است که سوبسید و بن خرید کتاب اختصاص دهیم که در ایام برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب شاهد استقبال دانشجویان از این امر هستیم.

این استاد با اشاره به اهمیت دانش عنوان کرد: دانشگاه مساله بعد اینکه اهمیت دانش رابه دانشجویان منتقل کنیم همانطور که فیلسوف فرانسوی می گوید knowledge is power بتوانیم این مساله را منتقل کنیم که هر دانشی یک قدرت است و افرادی که دانشمندتر هستند از توانایی های بالاتری برخوردارند.

ارتباط نویسنده ها با افراد جامعه انگیزه های کتابخوانی را تقویت می کند

خطیبی گفت: بحث بعدی ارتباط با اهل قلم و نویسندگان و مولفین کتابهاست که به دانشگاهها دعوت شوند، برگزاری جلسات نقد و مناظره چون اصولا یک دانشجو یا خواننده وقتی نویسنده کتابی را می شناسد اشتیاق و تمایل آن برای مطالعه کتاب بسیار بیشتر خواهد شد در هفته گذشته با مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا در کشور ما واکنش ها را دیدیم کتابهایی که نویسنده آنها ترامپ بود نه تنها در شبکه های اجتماعی بسیار رونق گرفت بلکه در آمار خرید این کتابها نیز تاثیرگذار بود پس شناخت مولف کتاب انگیزه های بیشتری را در خواننده بوجود می آورد.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بردسیر در رابطه با نقش اساتید دانشگاه در تقویت انگیزه کتابخوانی دانشجویان توضیح داد: موردی که من پیشنهاد میدهم به همکارانم این است که دست دانشجویان در انتخاب منابع باز باشد یعنی زمانی که درسی را می خواهیم تدریس کنیم خود دانشجو را ملزمز به انتخاب منبع کنیم که هم در بین کتابهای مختلف جستجویی شود و خودش ببیند با متن و نگارش کدام کتاب و کدام نویسنده راحت تر است این پیشنهادها می تواند در بالا بردن سرانه مطالعه دانشجویان موثر باشد.

مطالعه استحمام روانیِ ذهن است/ کتاب “جادوی فکر بزرگ” تصمیمات مهم زندگی ام را رقم زد

وی با اشاره به ساعات مطالعه شخصی خود گفت: من کتابهای تخصصی را جز ساعات مطالعه لحاظ نمی کنم آنهایی که تخصصی هستند اصولا در دانشگاهها روی پایان نامه های بچه ها و مقالاتی که نوشته می شود که آنرا به عنوان یک وظیفه کاری می بینم اما کتابهای غیرتخصصی را معمولا هر روز حتی زمانی که پیک کاری من باشد و مشغله زیادی داشته باشم یک ساعت را اختصاص می دهم به کتابهای مورد علاقه خودم که شامل کتابهای روانشناسی و جامعه شناسی هستند می پردازم و این را به عنوان یک وظیفه روزانه برای خودم می دانم همانظور که استحمام و بهداشت دهان و دندان را روزانه رعایت می کنیم نیاز به یک استحمام روانی برای ذهن هم داریم و روزی یکساعت مطالعه کتاب این کار را برای ما انجام می دهد؛ اعتقاد شخصی من این است که باید این کار را به صورت پیوسته انجام دهیم یعنی خود من به جای اینکه یک روز در هفته را ۷ ساعت کتاب بخوانم سعی می کنم ۷ روز هفته را روزی یکساعت کتاب بخوانم.

عمید خطیبی در پایان افزود: آخرین کتابی که خواندم کتاب اعتماد به نفس و حرمت نفس بود، البته در قطع کوچک هست کتابی ۸۰ صفحه ای در رابطه با اعتماد به نفس و حرمت نفس چگونگی تقویت آنها و جذابترین کتابی که خواندم در ۱۵ سالگی بود کتاب جادوی فکر بزرگ که بیش از ۱۰ بار آنرا خوانده ام و خیلی از تصمیماتی که در زندگیم گرفتم براساس این کتاب بود؛ جز کتابهای پرفروش در سطح بین المللی است که هنوز هم نسخه الکترونیکی آن در فضای مجازی و هم نسخه چاپی آن وجود دارد.