در تحلیلی از عملکرد تشکل های دانشجویی در سال ۹۵ نوشت: سال ۹۵ نیز همچون برق و باد گذشت و یکسال به گذر از دوران جوانی نزدیک‌تر شدیم و بدون تعارفات معمول باید به بررسی و حسابرسی کارنامه خود بپردازیم؛ چراکه رسیدگی به اعمال سفارش ائمه معصومین(علیهم السلام) بوده و دارای ریشه‌های دینی است؛ همانطور که امام صادق(علیه السلام) در تحف العقول میفرماید: «ای پسر جندب لازم است هر مسلمانی که ما را میشناسد (یعنی شیعه ما هستند) در هر شب و روز به ارزیابی اعمال خود بپردازد و محاسبه نفس نماید، اگر (بعد از محاسبه) در کارنامه خود کردار نیکی دید بر آن بیفزاید و اگر گناهی مشاهده کرد از آن آمرزش بخواهد تا روز قیامت رسوا نگردد.» که ان شاء الله این سفارش معصومین(علیهم السلام) را بتوانیم در شبانه روز زندگی خود جاری و ساری نماییم که نگارنده بیش از دیگران نیازمند توجه به این امر است.
اما آنچه به بهانه نو شدن سال، مقصود این نوشته است، بررسی کارنامه عملکردی تشکلهای دانشجویی انقلابی و خصوصاً نقادی بی‌رودربایستی این کارنامه از نگاه یک ناظر بیرونی و البته تا حدود زیادی مطلع از کم و کیف امور- به دلیل مسئولیتش در یک رسانه دانشجویی- است.
امسال نیز بر منوال سال گذشته که به بررسی و نقد عملکرد بخش عمده‌ای از بدنه جریان دانشجویی پرداخته شد؛ (اینجا) پنج انتقاد صریح را با هدف بهبود و کمک به ارتقای تشکل های دانشجویی انقلابی بیان می‌دارم.
– اعلام مواضع کثیر و سکوت در برخی برهه های مهم و حساس
واقعیت امر این است که یکی از مهمترین خروجی‌هایی که افکار عمومی دانشجویان و دیگر بخش‌های اجتماعی از تشکلهای دانشجویی به مداومت می‌بینند و انتظار دارند تا با بیشترین حساسیت به مسائل گوناگون، منتشر شود، اعلام مواضع تشکلهای دانشجویی در مسائل مهمی است که کشور با آنها روبرو است؛ که البته این خروجی نیازمند تدقیق و مطالعه به‌روز جریان دانشجویی انقلابی است.
نگاهی به عملکرد تشکلهای دانشجویی انقلابی در طول سال ۹۵ حکایت از این دارد که این اعلام مواضع خصوصاً در مناسبت‌های روتین و قابل پیش بینی دارای کثرت و فراوانی بالایی بوده و جدای از بررسی بعد کیفی آن، تشکلهای دانشجویی انقلابی برای مناسبت‌هایی که بر روی تقویم قابل پیش بینی می‌باشند، عموماً دارای نقطه قوت هستند؛ اما مسئله آنجایی قابلیت نقد جریان دانشجویی انقلابی را پیدا می‌کند که دانشجویان انقلابی می‌بایست به وظیفه پیشرو بودن خود برای اعلام مواضع در مسائل اصلی- که در زمان‌های غیرقابل پیش بینی رخ می‌دهد- عمل کنند، بعضاً با سکوت از کنار آن گذر می‌کنند که علی‌القاعده این سکوت ناشی از دو امر می‌تواند باشد. اول اینکه سنسورهای دانشجویان انقلابی به دلایل گوناگون نسبت به آن مسئله حساسیتی نشان نمی‌دهد که ناشی از عدم باور نسبت به آن مسائل به عنوان مسائل اصلی است و اما دومین دلیلی که می‌توان برشمرد و به نظر مسئله مهمتری نسبت به مسئله اول می‌باشد، اینکه دانشجویان انقلابی به دلیل عدم بروز بودن نسبت به ابعاد مسائل مختلفی که در طول گذر زمان بروز و ظهور پیدا می‌کنند، فاقد توان موضع‌گیری بوده و به دلیل همین ضعف اجباراً به سکوت می‌گذرانند.
درباره مصادیق این سکوت در سال ۹۵ می‌توان موارد متعددی را برشمرد که مهمترین و کلان‌ترین آنها که عموم جریان دانشجویی انقلابی نسبت به آن سکوت اختیار نمودند را می توان به این شرح یاد کرد:
– عدم اظهار نظر موافق و یا منتقدانه پیرامون ساز و کار انتخاباتی جریانی که با بهره‌گیری از عنوان انقلاب در شش ماهه دوم سال بروز و ظهور یافت.
– سکوت محض پیرامون اقدام قابل تأمل دولت در امضای یک سند همکاری به ظاهر آموزشی با سازمان یونسکو تحت عنوان «سند ۲۰۳۰».
– عدم اعلام موضع دقیق پیرامون نحوه عملکرد مسئولین اجرایی و قانون‌گذار پیرامون نحوه عملکرد در خصوص اصلی‌ترین مطالبه سال رهبر انقلاب که عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی بود.
– عدم انتشار موضع در خصوص مسئله حقوق بشر و افشای ماهیت غرب در این خصوص به عنوان یکی از مدعیان پایبندی به حقوق بشر از یک سو و از سویی دیگر به عنوان یکی از چالش‌های جهانی قابل پیش بینی برای نظام جمهوری اسلامی در تقابل با غرب که نیازمند هوشیارسازی اجتماعی برای تقابل با تلاش رسانه‌های غربی برای همراه سازی افکار عمومی داخلی با این جنس مسائل می‌باشد.
– عدم پیگیری تخصصی مطالبه عمومی برخورد با نمادهای اشرافی‌گری و حقوق‌های نجومی در بین مسئولان به عنوان یکی از مظاهر انحراف از هویت انقلابی نظام تا به نتیجه رسیدن این موضوع در کشور.
– عدم تبیین و ترویج شرایط امروزین کشور براساس دستور قرآنی «جهاد کبیر» در میدان‌های مختلف اعم از سیاسی، فرهنگی و اقتصادی که رهبر انقلاب در دانشگاه امام حسین(علیه السلام) در خردادماه سال گذشته از جوانان مطالبه نمودند و همچنین افشای ماهیت کسانی که در داخل تبعیت از دشمن را در دستور کار خود قرار داده‌اند و تبعاتی که برای کشور ایجاد کرده‌اند.
و موارد متعدد دیگری که در طول سال گذشته می‌توانست با اعلام موضع و تبیین آن از سوی تشکلهای دانشجویی انقلابی ظرفیت‌های جدیدی را برای کشور و جبهه انقلاب فراهم نماید.
البته پیگیری و انتشار مواضع جریان دانشجویی انقلابی پیرامون نتایج برجام و مقابله با تلاش فتنه‌گران برای حضور در عرصه قدرت بدون پرداخت بدهی‌شان به مردم و کشور از نقاط قوت اصلی این جریان در سال گذشته بوده است.
– بی‌برنامگی برای افزایش سطح آگاهی و بی‌توجهی به توسعه مخاطبان
عدم برنامه‌ریزی دقیق در بدنه تشکلهای دانشجویی انقلابی برای افزایش سطح آگاهی در حوزه‌های مختلف اعم از سیاسی، فرهنگی و دینی و نداشتن تسلط بر مطالب و مسائل کشور مهمترین نقصی است که در کنار بی‌توجهی دانشجویان انقلابی به امر «توسعه مخاطبان» در محیط دانشگاه همچنان به عنوان یکی از معضلات اساسی از سال گذشته به سال جدید منتقل شده و به یادگار مانده است.
لازم به توضیح است که در صورت عدم رفع این نقیصه، جریان دانشجویی انقلابی به مرور تأثیرگذاری خود را در محیط دانشگاه از دست خواهد داد و در ادامه نیز با خطر استحاله روبرو خواهد شد.
– عدم تلاش در جهت الگوسازی سبک زندگی ایرانی اسلامی
یکی از بزنگاه‌های مهمی که انتظار می‌رفت قشر انقلابی در تشکلهای دانشجویی نسبت به آن حساسیت بیشتری نشان دهد؛ مسئله سبک زندگی بر مبنای الگوی ایرانی اسلامی است که مطمئناً نیازمند مطالعه، هم‌فکری، عمل‌گرایی و در ادامه بسط و گسترش آن در محیط دانشگاه و جامعه است.
واقعیت این است که غرب تلاش دارد تا با گسترش سبک زندگی مختص به خود در سطح جهانی ضمن حذف هرگونه صدای ناکوک از منظر خودش، در جهت یکسان‌سازی جهانی و هضم ملت‌ها در فرهنگ غربی زمینه وابستگی همیشگی ملت‌ها را به صورت بنیادین دنبال نماید و اینجاست که جریان دانشجویی انقلابی باید نسبتش را با مسئله‌ی مهمی همچون سبک زندگی که زمینه وابستگی فرهنگی که عمیق‌تر از اقتصادی است را مشخص نماید و ضمن توجه به این مسئله هرچه سریعتر در جهت عملیاتی کردن سبک زندگی ایرانی اسلامی گام‌های اساسی بردارد.
– عدم توجه به ظرفیت مهم فضای مجازی برای تشکیل جبهه در میان دانشجویان جهان اسلام
در حالیکه امروزه، می‌توان با سهولت بیشتری نسبت به گذشته، ضمن شناسایی تشکل‌ها و جماعت‌های دانشجویی مسلمان هم مرام با گفتمان انقلاب اسلامی با تأکید بر مشترکات زیادی که وجود دارد، زمینه گسترش فعالیت‌های تشکلهای دانشجویی انقلابی را به بیرون از مرزها جهت تأثیرگذاری و تأثیرپذیری بدنه دانشجویی در مقابله با تبلیغات گسترده دشمن در جهت ناامید کردن بدنه جوان دانشجو فراهم نمود، اما تشکلهای دانشجویی انقلابی در حالیکه همچنان به حضور بی‌هدف و بی‌نتیجه خود در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی که نشأت گرفته از توهم فعالیت مؤثر فرهنگی برای دانشگاه می‌باشد ادامه می‌دهند، از این ظرفیت عظیم و تأثیرگذار غافل مانده‌اند و اقدامی عملیاتی برای این امر صورت نداده‌اند.
– خلاء نگاه راهبردی به آینده انقلاب اسلامی
یکی از مسائلی که در جلسات و نشست‌های دانشجویی به شدت خلاء آن احساس می‌شود، عدم نگاه راهبردی تشکلهای دانشجویی انقلابی به آینده انقلاب اسلامی و بررسی و نقد شرایط امروز کشور بر اساس چشم‌انداز آینده می‌باشد.
به نظر می‌رسد تشکلهای دانشجویی انقلابی با درگیر شدن در مسائل روزمره از نگاه راهبردی به آینده انقلاب اسلامی و چشم‌اندازی که می‌بایست در مسیر آن حرکت کنیم غافل شده‌اند و در برنامه‌ریزی و اقدامات و مباحث فکری و نظری آنها مسائلی از قبیل حیات طیبه، تمدن نوین اسلامی و مهم‌تر از همه زمینه‌سازی برای ظهور حضرت صاحب الزمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) یا رنگ باخته و یا بدون هدف‌گذاری مشخص به پیش می‌رود.
در پایان باید تأکید گردد مطالب مطروحه در این نوشتار صرفاً بخشی از انتقادات مهم و اساسی به جریان دانشجویی انقلابی است که البته نافی نقاط قوت این جریان در فضای دانشجویی از قبیل مطالبه عدالت اجتماعی، استقلال ملی، آزادی خواهی، تلاش در جهت گسترش شفافیت‌های اجتماعی، توسعه و هدفمند نمودن اردوهای جهادی و دفاع از آرمان‌های انقلاب اسلامی در وجوه گوناگون نمی‌باشد.
* مدیر مسئول خبرنامه دانشجویان ایران
