به گزارش “دانشجو آزاد“؛ دکتر داود ثمری روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار داشت: آیین نامه مالکیت فکری دانشگاه آزاد اسلامی روز ۲۶ اسفندماه ۹۳ به تصویب هیات امنای دانشگاه رسید و در روزهای آینده برای اجرا به واحدهای سراسر کشور ابلاغ خواهد شد.

وی از دارایی های فکری به عنوان ارزشمندترین دارایی شرکتها در هزاره جدید یاد کرد و افزود: اهمیت دارایی های فکری به مراتب بیشتر از دارایی های ملموس است و مالکیت این دارایی ها در حال تبدیل شدن به یک عامل محوری برای شرکت های دانش بنیان قلمداد می شود.

ثمری خاطرنشان کرد: امروزه شاهد اقتصاد مبتنی بر اطلاعات و دانش هستیم که اساس و بنیان آن بر محور دارایی های نامشهود و سرمایه فکری استوار است و در ارزش محصولات و دستاوردهای این اقتصاد، بیش از آنکه منابع مالی یا فیزیکی موثر باشند سرمایه های فکری تاثیرگذارند.

وی تاکید کرد: از آنجا که یکی از کارکردهای مهم موسسات علمی و پژوهشی، تولید علم و فناوری است که به عنوان دارایی فکری بر ارزش معنوی می تواند ارزش مادی نیز داشته باشد و ایجاد درآمد کند، تبیین ضوابط و مقررات حقوق مالکیت فکری (معنوی) در موسسات علمی و پژوهشی از جمله مواردی است که در موفقیت تجاری سازی نتایج تحقیقات، نقشی الزام آور ایفا خواهد کرد.

وی یادآور شد: تجاری سازی و عرضه محصولات دانش بنیان به بازار، نکته بارز و ویژگی دانشگاه های نسل سوم است که در آن، این دانشگاه ها از طریق توسعه و واگذاری حق مالکیت فکری، در قالب قراردادهای واگذاری حق امتیاز و یا ایجاد شرکت های دانش بنیان به اقتصاد دانش بنیان ملی کمک کنند.

رییس مرکز توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد درباره جزییات آیین نامه مالکیت فکری (معنوی) این دانشگاه توضیح داد: این آیین نامه با هدف فراهم سازی زمینه های توسعه علم و فناوری از طریق ایجاد محیطی مناسب برای شکوفایی خلاقیت ها و اشاعه و به کارگیری دستاوردهای جدید پژوهش و فناوری در کشور تدوین شده است.

وی نهادینه سازی حقوق مالکیت فکری در دانشگاه و تقویت انگیزه مادی و معنوی اعضای هیات علمی و دانشجویان برای فعالیت هرچه بیشتر در عرصه پژوهش و فناوری به جهت افزایش امکان تجاری سازی دستاوردها در راستای اهداف و سیاستهای کلی دانشگاه و توسعه اقتصاد دانش بنیان در کشور و همچنین ارائه چارچوب شفاف و تبیین حقوق و تعهدات دانشگاه، پدیدآورنده و حامیان در ارتباط با دارایی های فکری و کاهش ابهامات و اختلافات در زمینه حقوق مالکیت فکری را از دیگر اهداف تدوین آیین نامه مالکیت فکری دانشگاه آزاد برشمرد.

ثمری ادامه داد: آگاه سازی استفاده کنندگان از اعتبارات، تسهیلات و امکانات دانشگاه نسبت به حقوق مالکیت فکری و نحوه پوشش دادن هزینه ها و تقسیم منافع مادی و معنوی حاصل از آن نیز یکی دیگر از اهداف تدوین آیین نامه مالکیت فکری دانشگاه آزاد است.

وی تصریح کرد: این آیین نامه بر تمام افراد شاغل در دانشگاه آزاد اعم از اعضای هیات علمی و دانشجویان و به طور کلی هر فردی که از تسهیلات، اعتبارات و امکانات دانشگاه در راستای انجام یک فعالیت تحقیقاتی طی زمانی که با دانشگاه همکاری دارد استفاده کند حاکم است و تمام این افراد لازم است در بدو استخدام یا در چارچوب قراردادهای پروژه های تحقیقاتی، تعهدنامه ای مبنی بر قبول و رعایت مفاد این آیین نامه و ضوابط را امضا کنند.

به گفته ثمری، مراکز رشد و پارک های علم و فناوری در ارتباط با افراد، واحدهای فناور یا مراکزی که در آنها مستقر هستند نقش حامی را داشته و می توانند طی قراردادی از درآمدهای حاصل از دارایی های فکری ایجاد شده توسط آنها برخوردار شوند.

وی تاکید کرد: در نتایج مادی هرگونه دارایی فکری که بر اثر فعالیت فردی یا گروهی با استفاده از امکانات و اعتبارات دانشگاه ایجاد شود، دانشگاه دارای حق خواهد بود و چنانچه پدیدآورنده ادعا کند که دارایی فکری، بدون استفاده موثر از منابع و امکانات دانشگاه حاصل شده است درصورت بررسی مدارک و اثبات ادعای مذکور در کمیته مالکیت فکری، دانشگاه به صورت مکتوب اعلام می کند که ادعایی مبنی بر مالکیت آن دارایی فکری ندارد.

ثمری در تشریح برخی دیگر از اصول کلی آیین نامه مالکیت فکری دانشگاه آزاد گفت: میزان سهم دانشگاه، پدید آورنده و حامی و نیز امکان استفاده رایگان و نامحدود آنها از دارایی فکری حاصله، در قرارداد همکاری بسته شده ، تعیین می شود و در کارهای گروهی، درصد سهم تمام افرادی که در ایجاد یک دارایی فکری مشارکت داشته اند قبل از ارائه درخواست تقاضای ثبت، به صورت مکتوب مشخص می شود و در مواردی که درصد سهم هریک از این افراد مشخص نشده باشد منافع حاصله به صورت مساوی بین آنها تقسیم خواهد شد.

رییس مرکز توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد بیان داشت: طبق آیین نامه، وضعیت نهایی مالکیت تجهیزات خریداری شده و یا ایجاد شده طی هر پروژه، در قرارداد مربوط به آن پروژه مشخص می شود و اگر دانشگاه براساس قراردادی تمام و یا بخشی از حقوق مالکیت فکری حاصله را به دیگری اعطا کند حقوق پدیدآورنده دارایی فکری و حامی نیز در قرارداد یاد شده لحاظ خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: هرگونه قرارداد یا موافقت نامه در جهت کسب مجوز و یا بهره برداری تجاری از دارایی فکری، با نظارت معاونت پژوهش و فناوری واحد دانشگاهی صورت می پذیرد و اطلاعات مربوط به آن در واحد دانشگاهی ثبت و نگهداری می شود.

ثمری با بیان اینکه سیاستگذاری و برنامه ریزی کلان در مورد حقوق مالکیت فکری در دانشگاه آزاد اسلامی توسط شورایی به نام شورای مرکزی مالکیت فکری انجام می پذیرد، گفت: دبیرخانه این شورا نیز در مرکز توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد مستقر خواهد شد.

وی ادامه داد: همچنین به منظور اجرایی کردن سیاست ها و برنامه های این شورا کمیته ای با عنوان ‘کمیته مالکیت فکری’ در واحدهای دانشگاهی بزرگ، بسیار بزرگ و جامع زیر نظر معاونت پژوهش و فناوری واحد تشکیل می شود.

ثمری ضابطه مند شدن روند ثبت و بهره برداری از دارایی های فکری، جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی و کاهش اختلافات مربوط به این حوزه را از مهم ترین دستاوردها و نتایج مثبت تدوین آیین نامه مالکیت فکری دانشگاه آزاد عنوان کرد.

آیین نامه مالکیت فکری دانشگاه آزاد اسلامی، مباحث مربوط به دارایی های فکری صنعتی همچون اختراعات، طرح های صنعتی، علائم و نام های تجاری و همچنین دارایی های فکری ادبی و هنری نظیر آثار مکتوب، نرم افزارهای رایانه ای، موسیقی، شعر، فیلم و مجسمه سازی را دربرمی گیرد و از آنها حمایت می کند.