به گزارش “دانشجوآزاد” به نقل از «خبرنامه دانشجویان ایران»؛در حالی که در اکثر دانشگاه ها کمتر فعالیت عملی به دانشجویان آموزش داده می شود و دانشجویان پس از فارغ التحصیلی وقتی با آنچه که آموخته اند با آنچه که بازار صنعت است روبرو می شود و آن موقع متوجه تلف کردن وقت خود شده اند، این طرح در شرایط فعلی، بهترین پیشنهادی است که بتوان در یک دوره ۱-۲ ساله آموزش های عملی را در شرایط واقعی یاد بگیرد.
هفته گذشته بود که وزیر کار از پیشبینی ایجاد ۲۰۰ هزار شغل در سال آینده از طریق اجرای طرح کارورزی فارغالتحصیلان خبر داد. (اینجــا)
ربیعی در مراسم اختتامیه هفدهمین مسابقات ملی مهارت اظهار کرد: در برنامه ششم توسعه مصوبه کارورزی فارغالتحصیلان دانشگاهی را داشتیم که اجرای آن را در سال ۱۳۹۶ در دستور کار داریم و پیشبینی کردهایم که ۲۰۰ هزار شغل از این طریق ایجاد شود.
وی همچنین درباره نحوه پرداخت این فارغ التحصیلان نیز گفت: بخشی از حقوق و دستمزد فارغالتحصیلانی که از طریق این طرح جذب بازار کار شوند را دولت و بخشی دیگر را کارفرمایان میپردازند.
طرحی که در دست اقدام است
البته این طرح وزیر کار برای اشتغال زایی فارغ التحصیلان دانشگاهی، مدتی نسبتا طولانیست که با حواشی زیادی روبرو شده است.
رسانه ای شدن این پیشنهاد بر میگردد به آذرماه سال گذشته، این طرح بر اساس پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه ریزی در قالب لایحه برنامه ششم توسعه می باشد و به این صورت است که فارغ التحصیلان دانشگاهی زیر ۲۹ سال، که سابقه بیمه ندارند در قالب طرح کارورزی می تواند در بنگاه های صنعتی و غیرصنعتی مشغول به کار شوند. و کارفرمایان می تواند تا حداکثر ۷۵ درصددستمزد را به این افراد پرداختند کنند.(اینجــا)
این پیشنهاد در همان ابتدا با واکنش هایی به خصوص از قشر کارگر مواجه شد، کارگران میگویند حداقل حقوقها در ایران بسیار پایین است تا جایی که میلیونها مشمول قانون کار در تامین معیشت خود دچار مشکلات فراوانی بوده و با مسائل جدی معیشتی دست و پنجه نرم میکنند. بسیاری ماهیانه تنها ۷۱۲ هزارتومان دریافت میکنند و اگر بیمه هم باشند باید مبلغی از آن به منظور حق بیمه نیز کسر شود که دریافتی نهایی به زیر ۷۰۰ هزارتومان می رسد.
مسئولان وزارت کار چه می گویند؟
کورش پرند معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همان زمان با حضور در یک برنامه رادیویی در دفاع از این طرح می گوید: در حال حاضر ما با پدیده ای به نام بیکاری مواجه شده ایم که نوع آن با ۱۰-۱۵ سال پیش متفاوت است.
وی با ارائه آماری از جمعیت تحصیل کرده کشور و بیکاران فارغ التحصیلان ادامه می دهد: جمعیت در ایران به دو دسته فعال و غیرفعال تقسیم شده است، جمعیت فعال کشور چیزی در حدود ۲۳ میلیون نفر و جمعیت غیرفعال ما ۴۰ میلیون نفر است؛ اتفاقی که در جمعیت غیرفعال افتاده است این است که ۵میلیون و ۴۰۰ هزار نفر این جمعیت دارای تحصیلات عالیه هستند؛ که این جمعیت غیرفعال نقش خاصی در توسعه کشور ندارند؛ از این تعداد دانش آموخته حدود ۴و نیم میلیون دانشجو هستند، با این حساب نزدیک به یک میلیون نفر کسانی هستند که دارای تحصیلات عالی هستند و رغبتی برای کار هم ندارند.
وی افزود: این مسئله هم به این صورت است که این تعداد وارد بازار کار شدند ولی به دلایلی نتوانسته اند و دیگر رغبتی هم ندارند. یک اتفاق دیگری نیز افتاده است، که در جمعیت بیکار کشور نیز این آمار وجود دارد، که بیش از ۳۰ درصد جمعیت بیکار کشور دارای تحصیلات عالیه هستند، که اگر به ۱۰ سال گذشته نگاه می کردیم، این جمعیت بیکار چیزی در حدود ۱۰ درصد بودند.
ابهامات دانشجویی
اما حالا پس از گذشت بیش از یک سال وزیر کار بار دیگر با طرح این مسئله از پیشبینی ایجاد ۲۰۰ هزار شغل در سال آینده خبر میدهد، البته نکته قابل توجه مدل پرداختی حقوق است که به نظر میرسد با مدل گفته شده نسبت به قبل متفاوت باشد؛ وزیر کار می گوید: “بخشی از حقوق و دستمزد فارغالتحصیلانی که از طریق این طرح جذب بازار کار شوند را دولت و بخشی دیگر را کارفرمایان میپردازند”.
همه این مسئله باعث ابهامات و سوالاتی درباره این طرح شده است.
یکی از دانشجویان دانشگاه تهران دراین باره می گوید: “نخست اینکه دستمزد کسب شده از مشاغل ایجاد شده تا چه میزان جوابگوی فارغالتحصیلانی است که پای را از مرزهای دانشگاه فراتر گذاشته و قصد زندگی مستقل از خانواده را دارند؟ جواب را میتوان در گزارش منتشره در خبرگزاری تسنیم به مورخ مهر ۹۳ یافت: ۴۰۰ هزار تومان. مبلغی که تنها و تنها یک هفتم خط فقر را پوشش میدهد و مشخص نیست که قرار است کفاف کدام بخش از هزینههای جوانی که دهه سوم عمرش را میگذراند بدهد!”
و پرسش دیگر اینکه در نهایت این طرح به نفع کدام گروههای اجتماعی است؟ پاسخ کارفرمایانی است که قرار است نیروی کار ارزان فارغالتحصیلان دانشگاهی را به قیمتی معادل نصف حداقل حقوق سال ۹۵ (۸۱۲ هزار تومان) به خدمت بگیرند؛ و دولت علاوه بر این امکان، با پرداخت نیمی از دستمزد نیروی کار آنان از محل مالیاتهای عمومی (و لاجرم از محل کاهش هزینههای عمومی دولت در عرصههایی مثل آموزش) به کسب سودآوری بیشتر آنان یاری میرساند.
منصور باقریان یکی دیگر از دانشجویان دانشگاه تهران نیز می گوید: “برای جبران این کم کاری سیستم آموزش عالی، مسئولین کشور به جای اصلاح مشکلات، پیشنهاد می دهند دانشجویان فارغ التحصیل پس از پایان تحصیل، به کار رایگان برای دریافت رزومه بپردازند! گویا نه تنها مشکلات گذشته را نمی بینند و قصد اصلاح آن را ندارند بلکه علاقه نیز نشان می دهند که با اقداماتی بی فکر، مشکلات را صد چندان کنند”.
وی ادامه می دهد: “در شرایط موجود که هر روز شاهد مشکلات شدید در بخش های کارگری هستیم، ارائه چنین پیشنهادی، علاوه بر دانشجویان به نیروی کار رایگان و بی دردسر برای صنعت، باعث بوجود آمدن فشار شدید نیز به قشر کارگری کشور خواهد شد.”
احسان محمدی، فعال صنفی دانشجویی دانشگاه تهران نیز نظر دیگری دارد، وی معتقد است: ” این بار نوبت به فارغ التحصیلان دانشگاهی رسیده است تا با ارزشی پایین و در خدمت به منافع بیگانه از هستی خود، برای نظام سرمایه داری کار کنند تا بیش از پیش شاهد انباشت سرمایه و نابودی هستی انسان باشیم. این بار نوبت به تحصیلکردههای دانشگاهی رسیده است که همزمان با ایجاد اتحادیههای علمی و شرکتهای دانشبنیان وابسته به وزارت علوم که در دانشگاه پایگاههای به ظاهر دانشجویی ایجاد کردهاند، در نشستهای دولتی هم مساله استفاده تمام و کمال از تحصیلکردهها در چرخه اقتصادی نظام بررسی و به شور و مشورت گذاشته میشود.”.
بهشتی دیگر دانشجویی دانشگاه شاهد است، وی البته این طرح وزارت را یک طرح متناسب با وضعیت فعلی اموزش عالی میداند: “در حالی که در اکثر دانشگاه ها کمتر فعالیت عملی به دانشجویان آموزش داده می شود و دانشجویان پس از فارغ التحصیلی وقتی با آنچه که آموخته اند با آنچه که بازار صنعت است روبرو می شود و آن موقع متوجه تلف کردن وقت خود شده اند، این طرح در شرایط فعلی، بهترین پیشنهادی است که بتوان در یک دوره ۱-۲ ساله آموزش های عملی را در شرایط واقعی یاد بگیرد.”
به هر حال باید دید دولت که بیش از سه سال است در امر اشتغال زایی جوانان موفقیت کسب نکرده، آیا این طرح که ماه های پایانی دولت یازدهم میتواند چند جوان فارغ التحصیل را به سر کار ببرد.