به گزارش “دانشجو آزاد” به نقل از مهر، منصور واعظی دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی ایران عصر دیروز چهارشنبه ۱۶ اردیبهشت در نشست “الگوی مصرف کتاب در ایران، آسیب شناسی ” که در سرای اهل قلم مستقر در نمایشگاه کتاب برگزار شد گفت: سال گذشته موضوع مطالعه و ارتقای فرهنگ کتابخوانی مفید را اصلی ترین هدف خود قرار دادیم و تصمیم گرفتیم تا وضعیت کتابخوانی را به صورت علمی بسنجیم.

وی افزود: همه سنجشهایی که تا کنون درباره کتابخوانی شده بود نشان می‌داد که افراد تنها بر اساس حدس و گمان خود درباره این این امر صحبت می‌کنند درحالی که سنجش آمار کتابخوانی نیازمند یک کار دقیق و کارشناسانه است.

فقط سه درصد خطا

واعظی در ادامه تصریح کرد: سنجش کتابخوانی که نشان داد هر ایرانی به طور متوسط ۱۸ دقیقه مطالعه دارد حاصل همین تحقیقات بود که سال گذشته از زبان وزیر فرهنگ و ارشاد اعلام شد. جامعه آماری دراین سنجش که دقیقترین شیوه سنجش کتابخوانی از گذشته تا به حال است افراد ۱۲ سال به بالا که ساکن ایران بودند تعیین شد و پس از سنجش نتایج با استفاده از نرم افزار spss ارزیابی شد که نتیجه استنباط نشان داد در این سنجش سه درصد احتمال خطا وجود دارد.

وی اظهار داشت: افراد نمونه که از این جامعه آماری انتخاب شد دو هزار و ۲۹ نفر بودند که نمونه به صورت چند مرحله ای در آذر و آبان ماه سال گذشته انجام شد و موضوع سنجش مطالعه در ایران به سه دسته تقسیم شد، اول سنجش میزان کتاب و کتابخوانی در ایران، دوم مطالعه روزنامه در ایران و سوم مطالعه نشریات غیر روزنامه‌ای در ایران بود. ما مطالعات درسی را از این سنجش جدا کردیم.

دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی ایران در ادامه گفت: نتایج این نظرسنجی نشان

داد که متوسط مطالعه غیردرسی هر ایرانی روزانه ۱۸ دقیقه است که این مطالعه روزانه در میان افراد باسواد ۲۲ دقیقه و در میان کسانی که اهل مطالعه‌هستند، ۳۹ دقیقه است.

متاهلین کمتر از مجردها کتاب ‌می‌خوانند

به گفته واعظی میانگین مطالعه مردان و زنان در ایران هیچ تفاوتی ندارد اما متاهلین کمتر( با میانگین ۱۷ دقیقه) از مجردها (با میانگین ۲۱ دقیقه) مطالعه می‌کنند. همچنین میزان مطالعه غیر‌درسی در میان گروههای سنی ۱۲ تا ۳۰ سال ۲۱ دقیقه در روز، در میان۳۰ تا ۵۰ سال ۱۸ دقیقه در روز و بالای ۵۰ سال ۶ دقیقه در روز است.

وی افزود: مطالعه بر اساس تحصیلات نیز نشان می‌دهد افراد با تحصیلات ابتدایی کمتر از ۶ دقیقه درروز کتاب می‌خوانند، افراد با تحصیلات ابتدایی تا دیپلم نیز ۱۸ دقیقه و افراد با تحصیلات عالیه ۳۸ دقیقه در روز کتاب می‌خوانند.

رمان و داستان اول شدند

واعظی ادامه داد: سنجش میزان کتابخوانی بر اساس اولویت موضوعات مورد علاقه مردم نشان می‌دهد رمان و داستان با ۵۸/۶ درصد در صدر قرار دارد و مطالعه موضوعات دینی (۵۳/۶ درصد)، قرآن و ادعیه( ۵۰/۷ درصد) و شعر (۴۳/۴ درصد) در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی ایران همچنین نتایج سنجش روزنامه‌خوانی در ایران را به شرح زیر اعلام کرد: ۴۷/۵ درصد از مردم ایران گفته‌اند روزنامه ‌می‌خوانند و ۳۳/۶ درصد پاسخ داده‌اند مطالعه روزنامه در برنامه‌ آنها جایی ندارد. همچنین۴/۱۷درصد نیز گفته‌اند بیسواد هستند. بقیه آمار هم گمشده است.

در مجموع این آمارها نشان می‌دهد به طور متوسط هر ایرانی ۴۴ دقیقه برای مطالعه روزنامه وقت صرف می‌کند و در این میان متوسط میزان مطالعه در میان مردان ۵۱ دقیقه و در میان زنان ۳۸ دقیقه است. همچنین میزان مطالعه افراد متاهل ۳۹ دقیقه و افراد مجرد ۵۵ دقیقه در روز است.

میلیونرها ۷۷ دقیقه روزنامه می‌خوانند

در میان گروههای سنی ۱۲ تا ۳۰ سال میزان مطالعه روزنامه ۴۹ دقیقه، ۳۱ تا ۵۰ سال ۴۶ دقیقه و بالای ۵۰ سال ۳۱ دقیقه است. نتایج سنجش میزان مطالعه بر اساس تحصیلات هم نشان می‌دهد که افراد با تحصیلات ابتدایی ۱۱ دقیقه در روز، افراد با تحصیلات ابتدایی تا دیپلم ۵۶ دقیقه در روز و افراد با تحصیلات عالی ۶۵ دقیقه در روز روزنامه می‌خوانند.

میزان مطالعه بر اساس درآمد خانوارها هم نشان می‌دهد که خانوارهای با درآمد کمتر از ۵۰۰ هزار تومان ۴۱ دقیقه، خانوارهای با درآمد ۵۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان ۶۰ دقیقه و خانوارهای با درآمد بالاتر از یک میلیون ریال

۷۷ دقیقه در روز است.

واعظی تصریح کرد: متاسفانه احصاء موضوعات مورد علاقه مردم در روزنامه‌خوانی نشان می‌دهد که صفحه حوادث روزنامه‌ها با ۵۲ درصد در اولویت قرار دارد و مطالب ورزشی و سیاسی در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

بقیه آمار گمشده است

وی در ادامه به ارائه نتایج سنجش مطالعه نشریات غیر روزنامه‌ای پرداخت و گفت: در این سنجش ۴۱/۸ درصد از مردم پاسخ دادند که مطالعه نشریات در کارهای روزانه‌شان وجود دارد و ۲۸/۷ درصد گفته‌اند مطالعه نمی کنند . ۱۷/۴ درصد نیز پاسخ داده‌اند که سواد ندارند و بقیه آمار گمشده است.

واعظی همچنین متوسط مطالعه نشریات غیر روزنامه‌ای را ۹ دقیقه در روز خواند و افزود: میزان مطالعه بین زنان و مردان ۹ دقیقه در روز است. اولویت موضوعی نیز در مطالعه این نشریات به این ترتیب است که ۳۵ درصد از مردم موضوعات اجتماعی را دنبال می‌کنند و مطالب طنز و سرگرمی، فرهنگی و ورزشی در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی ایران در ادامه سخنانش با مقایسه سنجش کتابخوانی در سال ۸۷ و ۷۸ و اذعان کرد: اگر چه امکان مقایسه بین این سنجشها وجود ندارد چراکه نوع سوالات در این دو سنجش متفاوت است اما می‌توانیم بگوییم که شاخص‌ سنجش میزان مطالعه در سال گذشته بسیار دقیتر و مطمئن‌تر است.

وی یادآور شد: جامعه آماری سنجش سال ۷۸خانوارهای مراکز ۲۸ استان کشور بودند در حالیکه در سنجش سال گذشته کل جمعیت ۱۲ سال به بالای ایران که ساکن شهر و روستا هستند به عنوان جامعه آماری محسوب شدند.

پیشرفت کرده‌ایم

واعظی با اشاره به پیشرفت چشمگیر فرهنگ کتابخوانی در کشور عنوان کرد: متوسط جمعیت کتابخوان در کشور در ده سال گذشته ۴۳/۱ درصد بوده که این رقم در سال گذشته به ۵۰/۶ درصد افزایش یافته است، همچنین میزان مطالعه روزانه کتاب در سال ۷۶ ، به طور میانگین ۶ دقیقه و مطالعه روزنامه و نشریات ۳۱ دقیقه در روز بوده است درحالیکه در سال ۸۷ متوسط مطالعه کتاب ۱۸ دقیقه، روزنامه ۴۴ دقیقه و نشریات ۹ دقیقه در روز است.

دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی ایران همچنین با مقایسه اولویتهای موضوعی در میان کتابخوانان ایرانی از سال ۵۳ تا سال ۸۷ گفت: دکتر علی اسدی در سال ۵۳ سنجشی انجام داد که در آن تنها اولویت موضوعات در کتابخوانی سنجیده شده بود و نشان می‌داد مردم در آن زمان بیشتر رمان و داستان می‌خوانند و کتابهای مذهبی، تاریخی و اجتماعی در رتبه‌های بعدی قرار دارد.

وی تاکید کرد: در مجموع نتایج این نظرسنجی و دو سنجش اخیر نشان می‌دهد که از سال ۵۳ تا کنون رمان و داستان مهمترین اولویت مردم در مطالعه کتابهای غیر درسی است.

در این نشست دکتر ناصر فکوهی استاد دانشگاه تهران و نادر قدیانی مدیر انتشارات قدیانی به عنوان دیگرسخنرانان اعلام شده بود اما حضور نیافته بودند.