۷۶۱ هزار و ۲۷۳ نفر در آزمون کارشناسی ارشد ثبت نام کردند که از این تعداد ۳۹۲ هزار و ۵۵۹ نفر زن و ۳۶۸ هزار و ۷۱۴ نفر مرد هستند. همچنین تعداد ۶۸ هزار و ۵۴۸ داوطلب علاقمندی خود را به شرکت در آزمون کد رشته امتحانی دوم اعلام کرده بودند.

این در حالی است که اکثر این افراد تحت عناوین مختلف (روزانه-شبانه-پیام نور-غیرانتفاعی) وارد دانشگاه میشوند.

با توجه به اعلام نتایج اولیه مقطع کارشناس ارشد سال ۹۵ به بررسی «بی ارتباط بودن مدرک تحصیلی با بازار کار» و ارتباط بین «مدرک تحصلی با بیکاری» میپردازیم.

مهم‌ترین معضل فعلی کشور در بخش اشتغال و بازار کار؛ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی است که عموماً پس از فراغت از تحصیل و آماده شدن برای ورود به عرصه کار و تولید با مشکلات جدی مواجه می‌شوند. در شرایط فعلی، مسائل مربوط به بیکاری تقریبا در تمامی رشته‌های دانشگاهی حتی در مهندسی و پزشکی نیز وجود دارد.

دو دهه پیش که خانواده‌ها فرزندان خود را برای ادامه تحصیل در دانشگاه‌های کشور تشویق می‌کردند هرگز فکر نمی‌کردند که در آینده‌ای نه چندان دور، تحصیلات دانشگاهی به معضلی برای ورود جوانانشان به عرصه اجتماع تبدیل خواهد شد.

از سویی، کار‌شناسان بازار کار و کارفرمایان می‌گویند آنچه که جوانان از دانشگاه‌ها می‌آموزند منطبق بر نیازهای روز بازار کار کشور نیست و اساسا چنین نگاهی که شاید لازم باشد برای دوره‌ای پذیرش دانشجو در برخی رشته‌ها به دلیل اشباع بازار متوقف شود، وجود ندارد.

علاوه بر این، نگاه کسب درآمد دانشگاه‌ها از پذیرش دانشجو و فرار از پذیرش هرگونه مسئولیت درباره اشتغال و پس از تحصیلات دانشگاهی افراد باعث شده تا امروز دست کم یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از خروجی دانشگاه‌ها تجربه تلخ بیکاری را بچشند.

آنچه مهم است بیکاری بخش زیادی از فارغ‌التحصیلان تحصیلات عالی است؛ بخشی از جامعه که قرار بوده اثرگذارترین و آینده‌سازترین‌ها باشند.

مخصوصا کسانی که آن همه هزینه‌ صرف تحصیلشان  میکنند چرا باید حالا بیکار بمانند؟! البته این که این افراد که با پرداخت مبالغ هنگفت تحصیل میکنند و مدرک میگیرند به چه میزان توانمند هست بحث دیگری است که محل بحث این گزارش نیست.

بیکاری قاطبه ی دانشجویان یا بهتر بگویین عدم ارتباط محتوایی رشته تحصیلی با شغل متوجه دو موضوع نیز میباشد
-عامل اول سیاست‌گذاری‌های غلط اشتغال در سطح کلان کشور.
-عامل دوم به‌دلیل گسترش بی‌رویه دانشگاه در ایران نیز شکل گرفته‌است.

عدم ارتباط رشته های تحصیلی و شغل آینده
انتخاب درست رشته های دانشگاهی یکی از آن مسائل مهمی است که طی سال های اخیر توجه ویژه ای از سوی خانواده ها و دانشجویان شده است؛ اما آنچه که دیده می شود به دلیل نبود تناسب بین این رشته ها با نیازهای بازار کار، کمتر دانشجویی است که پس از پایان تحصیلات خود در رشته تخصصی خود وارد چرخه اشتغال و بازار کار شود.

براساس آمارها طی سال‌های آینده حدود ۵۸۰ هزار نفر با مدرک فوق لیسانس و ۷۳ هزار نفر با مدرک دکترای تخصصی به جمع فارغ التحصیلان دانشگاهی جویای کار اضافه می‌‌شوند از سوی دیگر نبای غافل بود که  یافتن مشاغل مناسب برای فارغ التحصیلان دکترا در بازار کار فعلی، دشوار است و بسیار مشاهده شده که فردی با داشتن مدرک دکترا موفق به یافتن شغل نشده است.

از سوی دیگر نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی در حال حاضر ۱۸٫۹ درصد است و از میان ۱۰۰ فارغ التحصیل دانشگاهی ۱۹ نفر بیکار هستند.آنگونه که کوروش پرند رئیس سازمان فنی و حرفه‌ای می‌گوید:‌ نرخ بیکاری فارغ التحصیلان مرد ۱۲٫۹ درصد و برای زنان ۳۱٫۳ درصد گزارش شده است به عبارت دیگر از هر ۱۰۰ مرد فارغ التحصیل ۱۳ نفر و از هر ۱۰۰ زن فارغ التحصیل ۳۱ نفر بیکار هستند.

ارتباط بین «مدرک تحصلی با بیکاری»
به هر تقدیر باید از دستگاه های متولی و مشخص دولتی ها خواست که به چند سوال پاسخ روشن و شفاف بدهند و آن هم این است که؛
-سالی چند میلون نفر در کشور از دانشگاه ها  فارغ التحصیل میشوند؟!
-سالی چه تعداد شغل ایجاد میشود البته شغل مرتبط؟!
-آیا دانشجویانی که مدارج علمی بالایی رو طی کردند که تعدادشان هم قابل ملاحظه است، تن به هر شغلی میدهند؟!
-نیاز سنجی بین تعداد شغل های ایجاد شده در سطح کشورکه مبتنی بر نیاز های سیاسی-فرهنگی-اقتصادی و تولید و …میباشد با تعداد خروجی های دانشگاه باید چه زمانی بررسی شود آیا زمان سروسامان دادن وضعیت مدارک دانشگاهی فرا نرسیده است؟!

در این میان ربیعی وزیر کار تعاون و رفاه اجتماعی در اظهارنظری جالب می‌گوید: هر ۵ دقیقه یک نفر به جمعیت بیکار کشور افزوده می‌شود و باید هر سال برای ۸۰۰ هزار نفر شغل ایجاد کرد و این آمار یعنی از همه ظرفیت‌ها و توان باید به نحو احسن استفاده کرد.

با این سیل جمعیت بیکاران، بدیهی است که آزمون‌های استخدامی از سوی کدام دستگاه‌های دولتی برگزار میشود، آزمون‌هایی که در آن هر جوان با شوق و امید بسیار در آنها ثبت نام ‌کند و مراحل خواسته شده از سوی نهاد مربوط را طی می‌کند تا بتواند از آموخته‌ها یا مهارتهایش برای کسب روزی حلال استفاده‌ کند؛ اما گویی هرچه بر تعداد متقاضیان افزوده می‌شود، شرایط آزمون‌های استخدامی نیز پیچیده تر می‌شود! و اساسا از استخدام آن هم نه به شکل رسمی خبری نیست.

افزایش ظرفیت دانشگاه ها
با توجه به افزایش ظرفیت دانشگاه‌ها نرخ مشارکت اقتصادی در دو گروه سنی ۲۰ تا ۲۴ سال و ۲۵ تا ۲۹ سال افزایش لازم نداشته است. این موضوع بدین معنی است که جوانان این گروه‌های سنی با تاخیر حداقل چهار سال وارد بازار کار می‌شوند و کسانی هستند که باید برای مثال چهار سال پیش درخواست کار می‌کردند اما اکنون با درخواست کار آن‌ها مواجه می‌شویم که اکثرا به در بسته می خورند.

خبرنامه دانشجویان ایران، چندی پیش و در جریان آزمون کارشناسی ارشد، از آینده این داوطلبین پس از قبولی در دانشگاه گزارشی تهیه کرد، که در ادامه می آید:
فیلم را از اینجا دانلــود کنید (حجم ۱۹ mb)

فیلم را از اینجا دانلود کنید(حجم ۴۰ mb)